A pesar de que se esperaba que chegase antes –Endesa manifestaba que os resultados se farían públicos antes de que finalizase 2020–, o informe que aboca a central das Pontes ao peche sorprendeu a moitos conseguiu o rexeitamento unánime das administracións.
A Xunta mostrou a súa "máis absoluta oposición á decisión unilateral anunciada por Endesa" e lamentou que "a compañía tome esta decisión sen contar co resto de integrantes que conforman a mesa de traballo". "Tratar dunha decisión que a empresa adopta aproveitándose dunha transición enerxética inxusta, caótica e desordenada que está levando a cabo ou Executivo central", expresaron desde a Xunta, e criticaron que Endesa "vén de rachar con todos vos compromisos adquiridos e anuncia ou peche antes de presentar ou informe coas conclusións dás probas con biocombustibles".
As Pontes, operarios e camioneiros non merecen o peche da planta de Endesa, unha decisión improvisada. á empresa sérvelle de escusa a transición enerxética errática que está a realizar o Goberno central. A Xunta seguirá loitando para que As Pontes teña un futuro digno
— Alberto Núñez Feijóo (\FeijooGalicia) January 19, 2021<>
"O Goberno galego rexeita tanto a decisión como a falta de respecto institucional con Galicia que acaba de amosar Endesa", indicaron desde a Xunta, cun mensaxe que tuiteó o propio Alberto Núñez Feijóo "As Pontes, os traballadores da central e da industria auxiliar, e os camioneiros non se merecen o peche da planta".
O Goberno galego, ademais, solicita ao Ministerio para a Transición Enerxética que convoque "canto antes a mesa das Pontes para que a empresa explique esta decisión e se poidan avaliar polo miúdo, por parte dous técnicos, as conclusións do seu informe". "Cómpre lembrar que as últimas informacións apuntaban a que, segundo os resultados das probas, a planta podería ser viable, polo que ou anuncio é aínda máis incomprensible", resaltan.
Tamén se pronunciou o rexedor das Pontes, Valentín González Formoso, que criticou a actitude de Endesa. "Cando queres que algo salga mal, sae mal. Endesa encartouse a facer as probas pola presión, pero nunca tivo vontade", valorou, e indicou que os técnicos estudarán o informe para rebatelo na próxima comisión que, desde o Concello, instaron a que se convocase con urxencia.
"Se se rebate e a Endesa non lle interesa seguir haberá que buscar unha alternativa, pero antes da autorización do peche da central hai que analizalo con criterios obxectivos e razoables dos que nos fiemos, e non cun informe de parte", matizou Formoso, á vez que defendeu a central como "unha instalación de país".
O secretario xeral do PSdeG, Gonzalo Caballero, que lle afeou á compañía o "comportamento errático nos últimos anos", defendeu que "ou carbón non é ou futuro, pero a empresa descarta unilateralmente a opción dous biocombustibles, sen informar ás administracións nin traballadores".
E desde o BNG, que esixe unha reacción coordinada da Xunta e o Estado, o portavoz de Industria, Ramón Fernández, tachou o anuncio dun "atraco a man armada", xa que Endesa "pecha sen alternativas" e afeou que "non hai transición enerxética nin hai nada".
Desde a Asociación do Colectivo do Transporte do Carbón (ACTC), o seu presidente, Manuel Bouza engadiu que querían "que Endesa puxera as cartas sobre a mesa", aínda que considera que a decisión xa se tomou en 2019. "Para infórmesvos que acaba de dar, non precisaba as probas", afirma. "Terannos en fronte, quizais con máis ganas que antes", di, e fixa a data crave en xuño. "Ata entón aínda hai moito que andar", concluíu.
Cronoloxía
1988-1998. O capital da empresa pública empézase a vender e o Goberno de aznar termina por privatizala.
1993-1996. Endesa transformou a térmica, que ata aquel momento abastecíase integramente de lignito local, para consumir un novo combustible: unha mestura dese lignito con carbón importado con baixo contido en xofre.
Decembro de 2007. Pecha a mina. endesa extraeu 261,3 millóns de toneladas de lignito do xacemento pontés e 697,3 millóns de metros cúbicos de material estéril, que deron forma ao vertedoiro.
Xaneiro de 2008. Tras unha segunda transformación, a central pasa a consumir únicamente carbón importado.
Febreiro de 2009. A italiana enel toma o control de endesa.
Agosto de 2012. inaugúrase a praia do lago, que ocupa o oco da mina.
Marzo de 2018. endesa inicia outra gran reforma da central para adaptala á nova normativa de emisións europea (dei) cunha inversión de case 200 millóns.
Abril-maio de 2019. A térmica empezou a reducir a súa actividade. o maior peso das renovables e a subida do Co2 frearon a produción.
Xullo de 2019. Inícianse as protestas. Os camioneiros percorren Galicia e arrincan moitas mobilizacións de colectivos e veciños.
Setembro de 2019. endesa comunica que non retomará a súa actividade e anuncia discontinuidad da produción.
Decembro de 2019. A eléctrica solicita o peche.