A casa da cultura quedou pequena. Non só se encheu o salón de actos senón tamén a sala anexa, onde os presentes podían seguir o que acontecía a través dunha pantalla de televisión. O debate entre os catro candidatos á alcaldía de Vilalba organizado polo Iescha foi todo un éxito, mesmo antes de comezar.
O xornalista Baruk Domínguez, que fixo unha pequena semblanza de cada candidato antes de comezar, foi o encargado de moderar as intervencións, definidas por sorteo e que contaron cun minuto inicial e outro final para cada cabeza de lista, ademais de tres bloques temáticos (servizos públicos, modelo de vila/concello que defenden e o día despois das eleccións) nos que presentar as súas propostas ou cuestionar as dos demais.
No minuto inaugural, todos agradeceron a asistencia do público e a iniciativa do Iescha por promover este debate.
O veterano cabeza de lista do PP, Agustín Baamonde, do que Domínguez destacou a afección aos paseos nocturnos cos seus cans ou o chegar a saber a Ilíada de memoria, foi o primeiro en tomar a palabra para agradecerlles a todos os presentes a participación na "festa da democracia", destacando que se presenta porque o partido confía nel e "por convicción", e lembrando que está avalado pola súa "ampla traxectoria" pero, sobre todo, por "un bo equipo e un bo programa".
Afeccionado aos bombóns e ás novelas de vaqueiros e famoso pola súa barba, o cabeza de lista debutante polo BNG, Vítor Rei, quixo destacar que esta era a primeira vez que se usaba a casa da cultura para un acto político, xa que a normativa vilalbesa impide usar locais públicos para eventos deste tipo.
A socialista Elba Veleiro, á que lle gustan as artes, viaxar, os deportes e, sobre todo, xogar coas netas, defendeu "a vontade, o traballo e a boa xestión" do seu equipo para converter o concello nun "referente".
Lectura, música e deporte ocupan o tempo libre do clarinetista Modesto Renda, candidato de Vilalba Aberta, que avogou por "un novo proxecto común para a veciñanza" que defina "a Vilalba que queremos ser nos próximos dez anos".
BLOQUE 1. Servizos públicos
A candidata socialista centrouse en destacar as carencias de servizos básicos, como a inexistencia dun centro de día, os problemas do SAF ou de Madrugadores. Defendeu a necesidade de ter un horario de atención ao público e máis transparencia, e incidiu na necesidade de dotar de máis servizos o rural, lembrando unha proposta súa que foi rexeitada polo goberno popular: crear un centro de persoas que vivan soas.
Renda avogou pola remunicipalización dos servizos sempre que sexa posible e, de non selo, mellorar a xestión e as prestacións. Tamén avanzou o desexo de solicitar unha auditoría externa e criticou que os maiores do municipio tivesen que ir aos centros de día doutros concellos. Ademais, asegurou que os veciños están "bombardeados" por taxas e impostos, un "sacrificio" que permitiu axustar as contas municipais,
O cabeza de lista popular defendeu o "nivel altísimo" de prestacións do concello e asegurou que se creará unha concellería da terceira idade, que se descentralizarán servizos para atender á xente nas casas e se impulsará o centro de día. Ademais falou de crear un transporte público municipal e outro escolar. Lembrou ademais que se acadou a "débeda cero"
Rei destacou a necesidade de buscar a xestión directa de servizos, coma a recollida do lixo, sobre todo ante o incumprimento dos contratos, ou do SAF, solucionar os problemas de verquidos ao río, potenciar a separación da rede de pluviais e fecais e buscar solucións para a escaseza de auga. Tamén explicou que apostaría por unha programación cultural estable, máis apoio para o Mupav e as asociacións, pola creación dun consello municipal de cultura e porque sexa o Concello o que organice as patronais de San Ramón e Santa María.
BLOQUE 2. Modelo de vila/concello
O candidato de Vilalba Aberta asegurou que consignaría 128.000 euros para apoiar aos emprendedores e para fomentar o retorno da xente nova que tivo que marchar e defendeu a creación dun plan forestal para que o monte sexa produtivo dunha maneira sostible, así coma a implantación de ciclos formativos acordes á realidade do concello.
Vítor Rei ve "clave" unha planificación urbanística da que Vilalba carece e dispoñer do PXOM, así como recuperar o plan de protección do casco histórico que nunca chegou a pórse en marcha. Un plan de mobilidade urbana sostible, con máis zonas peonís, e incentivar o comercio de proximidade son algunhas das súas propostas, xunto coa descentralización dos servizos ou a creación dun departamento de medio ambiente para colocar Vilalba "na vangarda" da loita contra o cambio climático.
Baamonde cre necesario cambiar a estrutura produtiva para xerar riqueza e para iso defende o impulso do polígono. No rural quere mellorar o transporte ou a sinalización e dotalo de banda ancha.
Veleiro, que salientou o "grandísimo patrimonio" co que conta Vilalba, defendeu a posta en marcha dun plan de estradas municipais a longo prazo, que permita acondicionar todas as vías con aglomerado. "O que queremos é que os viallbeses se sintan orgullosos", dixo.
BLOQUE 3. Que pasará o día despois?
Elba Veleiro asegurou que o luns estará no seu posto de traballo, no centro de saúde, e amosou a súa disposición a falar cos representantes escollidos polos veciños, comprometéndose, de ser elixida alcaldesa, a ser "totalmente transparente" e a tratar "con igualdade" a tódolos cidadáns.
O cabeza de lista do BNG asegurou que dos dous posibles supostos, que o PP teña ou non a maioría absoluta, séntese máis "optimista" con que se dea o segundo deles e amosouse aberto a dialogar para ofrecer "unha alternativa plural". "O pobo ordena, se o pobo non lle dá a maioría absoluta ao PP, entenderemos a mensaxe", asegurou, engadindo que "o BNG non permitirá que o PP siga gobernando na nosa vila".
Modesto Renda amosouse contrario ás promesas de campaña e lembrou que Vilalba Aberta adquiriu dez compromisos con diversas medidas. Incidiu ademais en que o único escenario que contempla é aquel no que o PP non gaña a maioría absoluta, xa que "sen a ambición política de gañar, non pode haber un proxecto político serio" De ser a segunda forza, falaría para pactar un programa de goberno estable e non só a investidura e, de ser a terceira, a súa única "liña vermella" sería que se chegase a un acordo en base a un programa, fose para gobernar ou só para a investidura.
"Sexa quen sexa o alcalde, que goberne polo futuro de todos nosoutros", aseverou Baamonde antes de manifestar que ve "seguro" que o PP conserve a súa maioria absoluta. E de ser así, poñerase a traballar para mellorar instalacións deportivas, peonalizar Santa María cunha alternativa para aparcar, rebaixar taxas ou ofrecer locais ás asociacións.
Ao longo do debate, os tres partidos da oposición criticaron a Baamonde o que seguise a promover cousas que, tras 40 anos gobernando, xa tiñan que estar feitas, coma o centro de día, ou que rexeitase ideas da oposición que agora incorpora como propias. Pola súa banda, Baamonde lamentou que fosen "todos contra un" e que se centrasen en criticar no canto de facer propostas, dubidando de que poida chegar a haber un acordo vistas as discrepancias amosadas nestes últimos anos no pleno entre as distintas forzas políticas.
No minuto de ouro final, Vítor Rei defendeu que o "urbanismo ten ideoloxía", que a rehabilitación arquitectónica e patrimonial posibilita un desenvolvemento económico e a necesidade de revalorizar as riquezas tradicionais. Agustín Baamonde amosou a súa querencia polo pobo "no que vivo e co que me sinto identificado", Modesto Renda, o único que non pediu o voto, animou ao público a ler e comparar os programas e Elba Veleiro lamentou a falta de autocrítica do goberno popular e lembrou que hai "alternativa". "As urnas están baleiras", asegurou.
