SE BARBADÁS ou Foz, entre outros, teñen unha casa da cultura bautizada co nome de Manuel María sinceramente non entendo como na capital da Terra Chá o Partido Popular se nega a esa homenaxe. Penso que poucas persoas máis suscitarían un maior consenso social como o poeta de Outeiro de Rei, Manuel María Fernández Teixeiro, pai literario da chaira lucense. De feito a sociedade cultural chairega, ben sexa a título individual, ben a través dos distintos colectivos está a organizarse para conseguir que ese espazo cultural situado no corazón da vila pase a recibir o nome dun dos nosos poetas nacionais.
Non é a primeira vez que se fai o intento e auguro que tampouco será a última. No mes de xullo a proposición (levada por Vilalba Aberta no pleno anterior) decaeu por non acadarse o mínimo dos votos a favor de dous terzos da corporación. Isto foi así pola abstención do PP que aínda que louvaba a figura do poeta de Outeiro xustificaba o voto por que dende o PP son "contrarios á asignación de nomes concretos a edificios públicos".
Onte mesmo publicábase na páxina web da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega un "manifesto a prol do recoñecemento a Manuel María outorgándolle á Casa da Cultura de Vilalba o seu nome". Este manifesto comeza agradecendo ao Manuel que escollese a capital da Terra Chá para pronunciar o discurso que o elevaba a membro da Real Academia Galega. Este acto solemne e multitudinario celebrouse o 15 de febreiro de 2003 no Auditorio Municipal Carmen Estévez de Vilalba.
Neste punto o lector xa se imaxinará porque traio a colación o anterior manifesto (que non deixa de xustificar o estreito vínculo entre o autor e a vila chairega). Efectivamente o maior dos edificios dedicados á cultura recibe o nome dunha leonesa (filla de ourensán) que o único vínculo (e mérito) que tivo con Vilalba foi o de casar con Manuel Fraga. Aí vai o primeiro edificio público con nome de persoa que se lle pasou ao PP sen darse conta.
O outro non só é un edificio, senón todo un conxunto formado pola Biblioteca Municipal ou o IES Basanta Silva, que recibe o nome de Cidade Cultural Manuel Fraga. Pese ás múltiples obras que propiciou en Vilalba este coñecido político durante o a súa presidencia na Xunta de Galiza non deixa de ter un pasado escuro e vinculado co réxime ditatorial nada propicio para nomear un complexo cultural- educativo, dende o meu punto de vista.
Aplaudo polo tanto as múltiples iniciativas que están xurdindo arredor desta inquedanza, sobre todo a do Iescha que está a xuntar as achegas dun número importante de persoas pertencentes a distintos ámbitos, tanto xeográficos como profesionais, e con distintos formatos: a música, o recitado, a debuxo, a pintura, o comentario, a loa...
Remato cos primeiros versos do poema titulado Vilalba, pertencente ao libro seguramente máis querido polo Manuel, o Terra Chá, e que inclúe múltiples referencias a esta vila (Madrigal a Vilalba, Castelo dos Andrade, Poemiña do río Madalena...):
Vilalba, dona da Chaira
soportando un ceo gris:
¡sobre a gracia da abelaira
anda a cantar o malvís...!
