Adrián Canoura: "A miña forma de gravar é parecida á pesca de calamares"

O mar e a familia son boa parte do traballo do cineasta Adrián Canoura; a outra, é a intuición. O burelés, que tamén é o creador dos videoclips de Baiuca, tratou o misticismo do rural galego na súa última curtametraxe, 'Caerán lóstregos do ceo'

O mar está axitado no porto de Burela. Os homes terman da cana. Míranse de reollo para ver quen está no sitio axeitado para a visita do calamar. Adrián Canoura está pescando imaxes. Grava o romper das ondas nunha rocha e fantasea co océano. Imaxina a seu pai no Gran Sol e todas as historias que lle quedan por filmar. Son moitas. Tantas coma os concertos que ten este verán con Baiuca. Máis que cineasta, Canoura é un contador. 

Adrián Canoura. EPA súa familia traballa no mar, pensou en seguir os seus pasos algunha vez? 
Na miña familia sempre estivo latente traballar no mar. Era a ameaza: "Se non estudas e te portas ben... Para o mar". Na miña casa están as dúas partes: a mariñeira e a da agricultura. Son mundos que me gusta gravar. 

Grava o rural deténdose no místico, pero sen caer na imaxe estereotipada e bucólica. 
Cando gravei O porco e o seu espírito lera a Miguel Torga e dicía algo así como que "a vida do rural ten o mismo de marabillosa que de asquerosa". Moita xente retrata o rural dende unha óptica máis costumista, a min gustoume sempre o mundo místico. As miñas pelis son coma contos que se contaban antes, abultadas e cun punto de medio mentira. Eran contos para asustar e para rirse que se foron perdendo. 

En Caerán lostregos do ceo emprega algo común neses contos, que é que cambian segundo se contan. 
Naceu investigando a Santa Compaña, foi un fío de onde tirar. É unha cousa tan difuminada, historias orais que dependen de quen as conte. Gústanme como se constrúen as historias aquí, sirveume de inspiración. 

Tirou dese fío e chegou a unha postal de Manuel que o inspirou. Quen é? 
[Rí] Non o sei! Cando estaba investigando atopeino nun libro da biblioteca, falaba de cousas paganas e viña a foto deste señor. El célebre Manuel de Mondariz, unha figura dun tipo vestido de marqués vagabundo, cunha espada e un crucifixo. Gustaríame continuar esta liña. 

É un cineasta da intuición. 
No cine tes que levar todo atadísimo. Eu vivín iso na escola de Lugo e na tele. Non me enchía, está moi ben pero hai un punto artístico que non se pode controlar. Gústame deixarme levar, as cousas pasan por algo e gústame averiguar onde me levan. 

Coma quen pesca calamares, non? 
Si, parécese a como eu gravo. Gústame ir a sitios e ver que está pasando, deixar que corra o tempo e ver como as persoas se apropian do espazo. En Burela baixo ao porto e está todo o mundo pescando calamares, por que pescan nun lado e noutro non? Un está nunha punta e non pesca e outro a dez metros si. Cando gravo pásame algo así. Estou nun sitio e non me funciona, entón deixo que me leve a intuición. Meu pai pescaba no Gran Sol. Agora xa está todo informatizado pero antes eu pensaba: "Hai que ter moito ollo para saber onde hai que ir pescar". Ese punto de intuición pode que veña de aí. 

Meu pai ten cintas do Gran Sol e hai cousas que fixo que tamén as faría eu gravando

O Gran Sol é a inspiración do seguinte traballo que lle gustaría facer, non? 
Si, porque meu pai ten cintas, descubrinas non fai moito e pareceume increíble a forma na que el gravaba. Non ten nin idea de cine e cando as vía dábame conta de que había cousas que tamén as faría eu gravando. Pareceume incrible! 

Gravar é unha forma de mirar. 
Despois de estar fóra moito tempo, cando volvo e estou con eles doume conta das cousas que teño en común con el. Nas cintas atopei algo especial, por iso me empezou a arder por dentro. Pero como é algo tan persoal cústame centralo. 

O máis complexo ante unha cámara é a naturalidade. 
É difícil. Nalgún documental máis clásico que fixen vin que hai algo que non funciona. Ao parar a cámara xorden historias que son as que quería que contasen na gravación. Trato de que flúa todo natural, por iso gravo moito coa familia. Meus avós saben que estou coa cámara, que ando facendo as miñas loucuras, e déixanse estar. 

Cando gravou O porco e o seu espírito, que pensaba a súa familia? 
O matachín mirábame con cara de: "Que estarás facendo?". Nun momento deixei a cámara e funme. Cando vin a cinta, o tipo estaba alí traballando e miraba para a cámara todo o tempo. 

Seus avós viron o que filmou? 
Púxenllelo un día na casa despois de comer. Meu avó foise deitar. Miña avoa si que o viu. Ríase porque saían eles pero non me dixo nada especial. Pensaría: "Se isto lle gusta a xente..." [Ri] 

Os videoclips que fixo de Baiuca son moi característicos, esa mestura de arquivo e psicodelia. 
É que Baiuca ten ese punto de electrónica tropical. Hai tanta xente gravando que hai que buscar unha imaxe propioa. Caer no convencional abúrreme. Sei que hai moitas persoas que non empatizarán, que verán o de traballar con arquivo como algo non tan profesional como as rodaxes, pero a min apaixóname. Baiuca é iso, el grava e pilla voces doutras cousas. Iso trasladámolo ao vídeo. 

En Caerán lóstregos xogou coa música de seu tío. O seu proceso de traballo é coma o dun neno, montando e desmontando xoguetes. 
Gústame a arte artesá. A pesar de que non fago música, encántame destruila, buscar texturas e formas diferentes. Meu tío fíxome unha banda sonora e funa construíndo e destruindo.

Comentarios