Non son envexoso. Só hai unha cousa que, ante determinadas circunstancias, podo envexar. E facelo, ademais, dun xeito ben profundo. Non ten nada que ver con cousas materiais. Nin con acumular máis ou menos poder. Non se trata diso. Aínda que teño ollos na cara e aprecio as cousas boas, coma calquera, supoño, non van por aí os meus anhelos. Se algo me chama a atención, ata o punto de provocar en min certa denteira, é o talento alleo. A capacidade que teñen algunhas persoas para facer cousas verdadeiramente extraordinarias ou para conducirse pola vida dun xeito meritorio. Ou sen chegar a tanto, para compoñer co seu maxín creacións que realmente merecen a pena. Que son capaces de provocar emocións e estimular sensibilidades. Cando lemos, escoitamos ou vemos o que outros son capaces de artellar co seu enxeño, non nos queda outra que aplaudir as súas aptitudes. Desfrutalas, nalgúns casos mesmo padecelas, pero tamén recoñecer con humildade que estamos ante seres diferentes e singulares, cun talento que, certamente, pode ser motivo de envexa. Non sempre sa.
Non vou ser orixinal. Tampouco o pretendo, en todo caso. O feito de que unha xuíza de Marbella empregase como argumento pexorativo nunha sentenza a posibilidade de que un neno viñese a vivir ao que ela quixo chamar a "Galicia profunda" foi obxecto de incontables reaccións nos últimos días. Persoais, colectivas e mesmo institucionais. Pouco queda que dicir. Sen entrar a valorar un caso que para nada coñezo, calquera pode ver que meteu a pata, pero ademais ata a ingua, cun argumento tan pobre, despectivo e seguramente forxado no descoñecemento e nos prexuízos. O humor é sinal inequívoca de intelixencia. Facer rir require de moito talento e a parodia, ademais, implica coñecemento. Por iso, só podo dicir que a resposta que recibíu a través das redes sociais a súa afirmación en documento oficial veu a demostrar que neste lugar hai xente moi ocurrente. Persoas, ademais, orgullosas do que son e de onde son, con aptitudes de sobra para defender o seu modo vida e a súa terra sen faltarlle a ninguén. Cunhas cantas palabras foron capaces de facer unha caricatura do xeito de pensar que teñen determinados individuos. Tan ignorantes, seguramente, como atrevidos. Quizais, porque unha cousa vai unida á outra.
Ante a ausencia de talento, a min non me queda outra que facer unha profunda declaración de amor. Nacín, por circunstancias da vida, nos Pirineos profundos. Alí tiveron que emigrar os meus pais e unha parte importante da miña familia na procura do traballo que faltaba nunha Galicia aínda máis profunda. Con eles arrastraron a morriña pola terra e polos seres queridos que deixaron atrás. Coido que foron felices, pero sempre tiveron a mirada posta no regreso. Ata que voltaron. E eu con eles. Feliz coma unha perdiz. Cada ano, ao final do verán, cando me despedía dos meus tíos e dos meus avós, ía chorando ata Soria. Enfurruñado ata La Seu d'Urgell.
Dun entorno urbano e dun colexio con centos de nenos de diferentes procedencias, pasei a unha escola unitaria no rural. Eramos poucos máis dunha docena de alumnos. Aprendín a coñecer os cogumelos, a diferenciar os tipos de árbores, a distinguir o canto dos paxaros, a facer o meu propio tiracroios e mesmo a fabricar frechas coas varas dun paraugas vello. Bañeime no río e na charca do Rego, no verán, e tireime por costas sen fin cun saco de plástico, no inverno, cando nevaba. Tiven un can que nunca se separaba de min. Só lle faltaba falar. Celebrei o Lume Novo, o Entroido, o Magosto e fun a tantas festas que non chegaría a páxina para nomealas a todas. Apañei castañas, cereixas, mazás, peras e patacas. Tamén piñas para acender o lume. Comprendín, ademais, o duro que había que traballar na aldea. Fun á leña, aos toxos, alindei ovellas, axudei a virar e a cargar a herba seca e mesmo exercín, cando foi preciso, como axudante de matachín. Tamén lin, noite e día. E estudei. Estudei moito.
Aprendín, sobre todo, a querer a unha terra e a unha xente que, cos seus defectos -porque os ten, porque os temos-, é a nosa. Tamén a unha paisaxe e a unha lingua propia. Por iso, ao que non parece que máis que a manifestación dunha profunda ignorancia, respondo hoxe con esta humilde declaración de amor profundo.
