Blog | Nube tóxica

As vergoñas agochadas

Para non lembrar que hai cinco minutos eramos pobres de solemnidade esquecemos a bata de casa nunha hucha baixo sete chaves

NON LEMBRO se foi Ana Lage ou Juan Taboada. Un deles contaba hai uns días que viñamos de pasar o setembro máis seco desde que se teñen rexistros. E un dos máis cálidos. Só unhas horas antes, ao volver á casa a media tarde, o meu consorte atopara a calefacción acesa. Nin San Froilán, sequera. Un día solleiro de andar en manga curta pola rúa. Quizais un pouco de nordés. Talvez baixaran as mínimas noturnas dos 15 graos. Nada grave nin fóra de época, pero a veciñanza decidira que era tempo de poñer a funcionar a caldeira e de que ardésemos todas no inferno.

De entre as consecuencias funestas da Cultura da Transición —a forma de pensamento dominante no Estado español das autonomías e das comunidades de veciños— non debéramos quitarlle importancia a ese desclase de pensar que somos novas ricas. Que debemos vestir para nos esbacoirar no sofá eses pixamas de tirantes e pantalóns a media cacha ata en xaneiro, así teñamos que subir o termostato aos 26 graos. O protocolo da uniformidade oficinista impón a mesma roupa en febreiro e xullo. Un responso, amigas, polos xerseis de la que tivemos que abandonar mesmo no máis cru do inverno lugués para evitar mortes por afixia nas cafetarías, no traballo e nos ambulatorios. Unha lembranza para a colección de camisetas térmicas que me empaquetou miña nai cando marchei a estudar a Santiago no século pasado.

Nancy en bata de casa. LA BIBLIOTECA SILVESTRENalgún intre das últimas dúas décadas sucedeu que algunha xente ao meu redor deu en arrenegar da bata de casa como do demo. Achácanlle ser un pedazo de tea cutre, pailaroco, de pobres e de ‘marujas’. É unha desas prendas que mudan en vergoñentas e que desaparecen do imaxinario popular como varridas por unha vaga de amnesia colectiva. Calquera sabe que nas series das canles de televisión españolas as señoras dormen sempre co suxeitador posto e saltan da cama pola mañá cos pestanas postizas pegadas e o ‘contouring’ como de titorial de YouTube. As únicas batas de andar pola casa catódicas e recentes que podo lembrar sen que me estalen os miolos son as de Sheldon Cooper e Leonard Hofstadter —as mesmas en doce tempadas, por certo— en The Big Bang Theory.

Téñolle escoitado á profesora de Antropoloxía Elena Freire que, unha vez que os pobos interpretan que prosperan, apúranse para agochar os obxectos que evidencian as súas miserias pasadas. Acontece, dicía ela, coas bacinillas e os penicos. Por moito que nos guste conservar as sellas e as xerras, as ámboas e outros obxectos de olería tradicional, resulta pouco estético e ata doroso lembrar que non hai tanto tempo viviamos sen auga corrente nin saneamento nin pozos negros. Os alivios da noite acumulábanse nunha vasixa de barro debaixo do catre que cada mañá se baleiraba nun monte de xurro de diferentes orixes animais. Calquera semellanza co locus amoenus é pura coincidencia.

É 2018. A rapazada gasta os cartos que non ten en chaquetas de chándal que xa dicían vellas en 1993 e completan o estilismo cunha faldriqueira cruzada ao pescozo ou a tira colo, nunha combinación de cores e formas que inmediatamente remite ao tempo no que os estragos da heroína foron máis evidentes nos compases últimos da reconversión industrial.

Se hai moda que rescate o tactel e as ‘riñoneras’ —que nunca pensara eu tal nos anos da miña vida—, aínda queda un sopro de esperanza para a bata de andar pola casa.

Comentarios