"Lugo terá as combinacións co Ave en Ourense que sexa capaz de esixir con unión política, empresarial e social". A contundente afirmación realizada hai unhas semanas neste xornal por un dos grandes especialistas galegos no tren, o enxeñeiro Xosé Carlos Fernández, parece máis necesaria ca nunca á vista dos plans de Renfe para Lugo. De momento son oficiosos e cómpre agardar que a compañía faga axustes para facilitar que Lugo teña conexión co Ave na cidade das burgas, a única posibilidade de que a provincia se beneficie do mastodóntico investimento que se fixo para traer a alta velocidade a Galicia. Un gasto aínda hoxe cuestionado por algúns e cuxo rédito se verá co tempo.
A reflexión de Fernández provoca tanta esperanza como desesperanza. O pobo lugués ten moitas virtudes, pero a capacidade para unirse e para reclamar non é unha delas. Aínda que estes días as protestas na Mariña pola crise industrial creen a ilusión de que algo está cambiando.
Non hai maior efecto mobilizador que a fame —esa que pode vir para as familias da comarca costeira e para moitas outras da provincia—, como se viu en Francia cos chalecos amarelos. Este movemento puxo en xaque o país e fixo tambalear o seu goberno cando, primeiro as zonas rurais e logo outros sectores de poboación urbanos, se fartaron de ver como a vida se lles volvía cada vez máis difícil. Á vez que perdían servizos subíanlles os impostos, co agravante de que se incumprían promesas electorais.
Cómpre preguntarse se é máis importante chegar rápido á Coruña, a Baamonde ou a Santiago que a Madrid
Non é difícil atopar similitudes con moitas zonas do noso país, especialmente as máis rurais e despoboadas, pero semella case unha ilusión que aquí chegue a producirse un movemento cidadá dese calibre, capaz de cambiar a fólla de ruta dos gobernos e das multinacionais. E tampouco parece que se poida contar moito coas institucións e con outros axentes sociais, como as patronais e os sindicatos.
Hai uns anos, a Confederación de Empresarios de Lugo (CEL) fixo ruído coa súa campaña reivindicativa de mellora das infraestruturas e agora existe unha plataforma veciñal denominada Lugo... non Perdas o Tren, pero son iniciativas que, á vista está, non están servindo para cumprir o obxectivo nin teñen o alcance nin o consenso desexables. Lugo non ten un verdadeiro movemento de defensa do ferrocarril, no que cidadáns, políticos e empresas vaian a unha, e iso está no debe de todos eles. Que unha das provincias con máis perda de servizos e á vez mellor posicionada xeograficamente non estea na Plataforma Galega polo Tren Público é revelador.
Neste momento preocupa o Ave, pero a miúdo o longo e lexítimo desexo de gozar dunha conexión rápida co centro do país tapa outros problemas que quizais son batante máis graves. É máis importante chegar rápido a Madrid ou á Coruña, a Baamonde ou á Mariña? Que liñas terían máis viaxeiros se fosen realmente competitivas? A resposta quizais poñería os dirixentes políticos nun compromiso.