O espírito republicano de Vázquez Campo

A II REPÚBLICA EN CHANTADA (VIII) ► Seguindo os pasos do seu pai, Daniel Vázquez tivo un papel moi activo na República. Xurista de profesión, fundou un Ateneo Cultural, foi director de La Voz del Agro e tivo un papel clave na constitución da Asociación Republicana de Chantada e na creación da federación galega
Daniel Vázquez Campo.
photo_camera Daniel Vázquez Campo.

O XURISTA e político republicano Daniel Vázquez Campo (Chantada, 1894-Ribadavia, 1940) foi o fillo do avogado e fundador da Liga de Amigos Daniel Vázquez Bóo. Con 15 anos de idade ingresa na directiva da Asociación Xuventude Antoniana en calidade de vicepresidente, alcanzando a presidencia en 1916 mentres era estudante de Dereito.

Na ditadura de Primo de Rivera noméano secretario do Consello Técnico dos Exploradores de España en Chantada en 1923 e cabo no Somatén Nacional do Asma en 1924, compaxinándoo tamén como secretario na Liga de Amigos coa presidencia de Antonio Soto Lemos.

En 1925 a súa nai -xa viúva- realiza a petición de man en Medina de Rioseco (Valladolid) a Modesta Cuesta Gutiérrez -primeira muller licenciada en Farmacia na Universidade de Santiago (USC)- e en marzo de 1926 obtén a licenciatura en Dereito. Froito dese matrimonio nace a escritora e filóloga Pilar Vázquez Cuesta, que xa na súa mocidade recibe unha homenaxe en febreiro de 1953 -xunto ás poetisas Luz Pozo Garza e Pura Vázquez- organizado polo Centro Galego en Madrid.

En outubro de 1929, sendo director do xornal semanal La Voz del Agro, infórmanlle desde o Goberno Civil de que lle conceden once días de audiencia "para que poida alegar ante o señor ministro da Gobernación cantos descargos considere convenientes pola imposición dunha multa de 300 pesetas por un artigo no que se aludía en forma satírica a persoas constituídas en autoridade que asistiran a un mitin de propaganda patriótica celebrado o 22 de setembro".

ASOCIACIÓN. O 9 de novembro de 1930 o avogado constitúe xunto "o propietario Antonio Noguerol Eyré e o comerciante Modesto Álvarez Taboada a Asociación Republicana de Chantada. O día do seu nacemento Vázquez Campo "enxalzou o ideal republicano, explicando a significación do acto, o seu alcance, a estruturación do centro e o programa para realizar, dando lectura dos estatutos que foron aprobados por unanimidade".

A asociación enlazaríase coa Xunta Republicana Provisional, a Federación Republicana Galega e coa Alianza Republicana Nacional, e os membros reunidos "manifestaron a máis perfecta adhesión ao movemento nacional e acordouse ramificarlo nas aldeas coa creación de xuntas rurais". Desde a Restauración foi o primeiro organismo republicano de Chantada no que se afiliaron destacadas personalidades do mundo agrario.

A xunta directiva da Asociación Republicana foi a seguinte: Daniel Vázquez Campo (presidente), Antonio Noguerol Eyré (vicepresidente), Antonio Montes Fernández (tesoureiro-contador), Modesto Álvarez Taboada (secretario), Eladio Suárez Fernández (bibliotecario) e Ramón Losada Fernández (vogal).

A súa segunda e última renovación foi o 15 de xaneiro de 1933, sendo a súa nova directiva: Daniel Vázquez Campo (presidente), Jesús López Fernández (vicepresidente), Antonio Montes Fernández (tesoureiro), Virgilio Ledo Santo André (secretario), Manuel López Rodríguez (vicesecretario), Benito Rivadulla Pascual (bibliotecario), Serafín Vázquez Diéguez, Felipe Otero Cardelle e José Vázquez García (vogais).

O 15 de marzo de 1931 os republicanos comezan a mover ficha na súa organización e constitúen na sociedade O Recreo de Pontevedra a Federación Republicana Galega co fin de "estruturar federativamente o republicanismo galego e proseguir unha obra que, se ata o de agora debeuse ao esforzo persoal duns cantos homes, a potencialidade republicana galega, quere impulsar co prestixio da súa democracia organizada e co apoio da súa disciplina".

Ao liberalismo da nova xeración republicana asistiron unhas 500 persoas e foron acreditados 146 centros republicanos de Galicia. Tras as votacións aprobouse a presidencia a Lugrís Freire e vicepresidencia a Varela Radio, con catro secretarios, un deles Vázquez Campo. Ao finalizar o acto colleitáronse 325,80 pesetas para presos políticos como Casares Quiroga.

Tras as eleccións municipais do 12 de abril de 1931, un escrito da coalición descríbenas como de "incalificables atropelos que cometeu o caciquismo monárquico en Chantada, onde non deron posesión a entrada dos propios candidatos e dos seus apoderados en legal forma designados, para maior escarnio chamouse á Garda Civil para que procedese á expulsión".

Os electores en masa "acordaron non emitir sufraxio abandonando os colexios, na sección de Iglesia non se abriu o local e o pobo móstrase excitadísimo ante eses repetidos intentos de roubo electoral, esixindo as forzas republicanas, agrarias e socialistas o castigo a tanto atropelo e a reparación dos dereitos cidadáns vilmente pisados e escarnecidos". Así o asinaron nun documento o presidente da Asociación Republicana, Daniel Vázquez Campo, o presidente do Centro Obreiro, Laureano Fraga, e o presidente da Federación Agraria Ramón Fernández.

A finais de abril constituíuse a comisión xestora da Deputación de Lugo e "por votación foi elixido presidente Daniel Vázquez, delegado da provincia de Lugo da Federación Republicana Galega". Despois da proclamación "un do público protestou pola elección do presidente ao que acusou de portelista, contestando o presidente electo que el non tiña relación de ningún xénero co señor Portela, ao que tan só coñecía como exministro e propietario de El Pueblo Gallego".

Ao ser anuladas as anteriores eleccións do 24 de xullo de 1931 onde obtivo 39.234 votos, aparecen nas rúas da vila de Chantada necrolóxicas satíricas de "os antigos caciques bugallistas de Chantada que combateron con saña ao avogado Daniel Vázquez tiveron a covardía, moi innata neles, de exteriorizar o seu gozo empregando artes innobles impropias de persoas decentes que os rebaixaron ata quedar a súa dignidade polos chans". Tras as eleccións parciais do 23 de agosto de 1931 o candidato da Organización Republicana Galega Autónoma (Orga) Daniel Vázquez é elixido Deputado nas Cortes republicanas por Lugo con 32.087 votos.

No enterro de Miguel Rodríguez
O 20 de febreiro de 1927 Daniel Vázquez asiste ao enterro do seu amigo e colega Miguel Rodríguez Osorio, falecido aos 49 anos, neto de Miguel Rodríguez Guerra, senador do Reino, deputado a Cortes e Gobernador Civil de varias provincias "e fillo do que foi vicepresidente da Deputacion Leopoldo R. Guerra. O finado desempeñou o cargo de alcalde de Chantada (1906) e xuíz municipal".

Ateneo
En agosto funda con outros amigos un Ateneo para realizar labores culturais nomeando como presidente ao escritor José Costa Figueiras.

Comentarios