O demo bautizou a Chantada

Unha narración realizada polo escritor Jesús Fernández atribúe o topónimo Chantada a cando o diaño, canso de carretar ao lombo á súa nai no medio dunha terrible tormenta, lle dixo: "Síntoo moito miña nai, pero aí quedas chantada!"
O bispo Gregorio María Aguirre García. EP
photo_camera O bispo Gregorio María Aguirre García. EP

O recordo dunha anécdota co bispo de Lugo Gregorio María Aguirre García e o clero parroquial de Chantada en 1894 propiciou que a orixe do nome da vila, polo menos folcloricamente, se debese á súa satánica maxestade (con permiso de Mick Jagger). Nomeado arcebispo de Burgos, despídese dos seus fieis nunha visita pastoral e ao preguntar aos sacerdotes "quen de vostedes refíreme a tradición deste pobo?" miráronse uns aos outros e o cura do pobo achegouse ao prelado e contestoulle: "Ai señor, Chantada élle filla de mala nai!".

Parece ser que riu de moi boa gana. "Era o único que sabía aquel sacerdote, que ao pouco tempo deixou de ser para pasar á eternidade, e ningún dos demais coñecía a tradición, divulgada polo lenzo que entre outros de distintos pobos, adoitaba colocarse outrora en varios edificios de Lugo, polas vésperas do San Froilán", din as crónicas da época.

Aquel alegórico cadro representaba ao diaño coa súa nai entre as costelas, asegura o escritor chantadino Jesús Fernández González, que foi o fundador e director do primeiro xornal local fundado en 1900 baixo o título 'As Ribeiras de Chantada', onde colaboraron entre outros os novelistas e xornalistas Francisco Camba (que por aquel entón estaba de mestre en Portomarín) e José Costa Figueiras.

Jesús Fernández foi o fundador en 1900 do primeiro xornal local, que levaba por título 'As Ribeiras de Chantada'

A pluma de Fernández González executou un conto publicado en 1901 co título 'Orixe de Chantada' e adicado ao deputado provincial Leopoldo Rodríguez Guerra. O chascarrillo serviulle para situar a parábola nos albores da creación, cando Adán e Eva probaron a froita prohibida: "o anxo belo (o querubín máis mimado que habitaba no paraíso), instigado pola súa nai, unha vella moi fea e de fronte apergamiñada, rebélase contra o poder indiscutible de Deus e provoca a cólera divina, botándoo do seu reinado".

AO INFERNO

Aquel anxo de fermosura cegadora "converteuse nun monstro odioso como o seu pecado. No canto de despedir embriagadores perfumes tiña o cheiro inaguantable do xofre queimado e as súas ás antes brancas adquiriron a negrura do fondo do abismo".

Xa fóra do ceo, o anxo e a súa nai andaron sen rumbo fixo, "alimentándose de landras e doutras froitas silvestres e, tras moito camiñar, deron ao fin cun antro que leva o nome de Inferno, fixaron alí a súa morada e ao parecer vivían moi tranquilos". Eran reis e gobernaban ao seu antollo "con permiso do Deus do Sinaí, pero o seu gozo foi nun pozo e non sei o pecado que deberon cometer tan simpáticos soberanos, porque cando menos o esperaban tiveron que deixalo e o diaño coa súa nai as costelas fuxía da cólera divina, cruzando montes, vales e bosques sen darse nin un repouso".

Aquela carga era demasiado pesada e resultáballe incómoda "porque os saíntes ósos da endemoniada vella magoábanlle horrorosamente nas costas, así é que volveu a cabeza atrás e ao ver que a espada perseguidora quedaba moi lonxe, xadeante e suando sebo, fixo alto, depositou no chan a súa pesada carga e tombouse á paparrandona sobre unha pena".

Reza a lenda que naquel momento desatouse unha tempestade horrible: "a noite clara e serea tornouse en negra como alma parricida, empezou a chover dunha maneira horrorosa como choveu no diluvio asolagándoo todo, o trono bramaba por vez primeira e o zigzag dos lóstregos era impoñente". Todo iso colleu de sorpresa ao diaño que "tremendo de medo, apenas se daba oídas á fungosa voz da súa escuálida nai que refunfuñaba contra a lameira e a auga que lle ían cubrindo ata a cintura coma se a quixesen tragar viva".

O temporal foi amainando aos poucos e o diaño miraba con ollos desorbitados a todos os lados, "alá moi lonxe, perdida na tenebrosa escuridade viu brillar unha luz moi viva e refulxente, era a espada que perseguía, deixou escapar un berro de rabia, saltou da pena e cargando coa súa nai quixo botar a correr", pero atopábase sen forzas e non lograba vencer a resistencia que opoñían o barro e a auga, dicindo á súa nai que non podía máis. A nai contestoulle: "Polos teus pecados, fillo meu, non me deixes abandonada!".

O diaño tentou a probar fortuna, "pero naquel instante apareceu máis preto a terrible espada e nun acceso de diabólica desesperación lanzou unha blasfema, volveuse cara á vella e bicándoa na engurrada fronte díxolle: 'Miña nai, non hai máis remedio. Aí te quedas... chantada!'". E como alma que leva o diaño, "botou a correr, en tanto que a súa nai afundíase na lameira ata o pescozo, de maneira que só quedaba en descuberto a cabeza, da que por obra e graza do Espírito Santo, xurdiu de súpeto unha cruz pintada de negro".

Cesou a tormenta e apareceu un día espléndido, "fermoso, con vales, montes e bosques que quedaron coma se nada de particular ocorrese, pouco despois chegaba o anxo que blandía a flamíxera espada; arrodillándose ante a cruz orou un momento e logo voou ao ceo envolto nun nimbo de resplandecente luz". Remata á narración Jesús Fernández sinalando que "poderá ser falso, pero conta a tradición que o anxo bo perdeuse no espazo dicindo: Adeus Chantada...! Bautizar bautizouche o diaño, pero ti observa os dez mandamentos de Deus e Deus bendirache desde as alturas celestiais".

Comentarios