Los alumnos de bachillerato del instituto Dionisio Gamallo Fierros disfrutaron ayer de la charla del juez lucense de 33 años Luis Villares Naveira, actualmente magistrado del Contencioso del Tribunal Superior de Justicia del País Vasco y ex titular del juzgado de primera instancia e instrucción de A Fonsagrada entre los años 2007 y 2010. De esta etapa destacó la ejemplar «actitude da xente coa lingua que se fala nesta zona de fronteira», donde llegó a introducir «o eonaviego ou o galegoasturiano» en su labor, de la que critica que «só o 3,5% das accións xudiciais estean en galego».
El magistrado subrayó durante su conferencia, enmarcada en la celebración del Día das Letras Galegas del instituto, que «o compromiso coa lingua é compromiso coa liberdade e a igualdade» y animó a los alumnos a que lo defiendan, «porque tedes o dereito de utilizala en tódolos eidos públicos e privados».
En su defensa del idioma gallego y de sus variedades, se refirió a su experiencia en A Fonsagrada, de la que aseguró que «alí non hai fronteiras lingüísticas entre Galicia e Asturias porque se da unha continuidade entre ámbalas dúas zonas xeográficas».
Aunque recordó que «non tódolos partidos xudiciais desa zona son galegos, porque algúns pertencen a Castropol e outros a Cangas de Narcea», calificó la experiencia de «enriquecedora», ya que no sólo pudo desarrollar su trabajo «en lingua galega», sino que la población, tanto la gallegohablante como la restante, «tiña unha actitude positiva e de sana aceptación, porque entre outras cousas, o Estatuto de Autonomía de Asturias protexe a fala do Eo-Navia», aunque, eso sí, «ó ser unha zona fronteiriza, sempre hai que tratar o tema con certo tacto».
A tal punto llegaba la aceptación del uso del gallego, que «nun xuízo de divorcio no que ela era belga e el suízo, residentes os dous en Negueira de Muñiz, a causa instruíuse totalmente en galego a petición de eles mesmos que xa o falaban con fluidez». Es más, «algúns incluso preguntaban nos xuízos se podían falar na ‘fala’ e por suposto que se lles permitía», recogiendo en los informes y sumarios «palabras da zona, coma seimeira ou coitar».
Y es que para Villares Naveira, «o emprego do galego na Xustiza xera confianza, a xente utiliza o castelán por un perxuízo». Opina que siguen siendo necesarias las políticas de igualdad, como en el caso de discriminación sexista, ya que «aínda que hai máis dun 60% de xuízas, só hai catro, de 74 maxistrados, no Tribunal Superior».
