Este é o título dun moi recomendable libro de Pierre Barret e Jean-Noël Gurgand, editado en París no 1978 -e do que hai unha tradución ao galego, obra do recordado Valentín Arias para Xerais- no que os autores contan a viaxe que realizaron desde Vezelay a Compostela seguindo coa meirande fidelidade posible os vellos camiños das peregrinacións xacobeas. Excelentemente documentado e moi ben escrito prende de contado ao lector que irá descubrindo nel ese espírito dun tempo pasado co que, sen renunciar ao presente, Barret e Gurgand son quen de impregnar a narración e irá sabendo máis de preto de xentes, paraxes, costumes, historias, anécdotas, desencantos e ilusións.
A frase que dá título ao libro, contan os autores, é a fórmula que utilizaban -e, se cadra aínda hai quen a utiliza- algunhas persoas que, ao paso de alguén que era peregrino a Santiago, chegábanse a el para entregarlle uns poucos cartos de esmola e facerlle ese rogo e mesmo, confiando na boa fe do camiñante, pedirlle que deixase nalgúns dos petos da catedral compostelá todo, ou parte, daquel diñeiro. Non resulta demasiado difícil poñerse agora no lugar do peregrino e pensar nas veces que, previndo necesidades e calculando xornadas, apalparía na ben gardada faldriqueira unhas moedas que, en conciencia, non eran de todo súas. E levando canda el esa cativa tentación soportaría a choiva e o vento, a calor inclemente do sol de mediodía e o frío húmido do amencer na montaña, e sede e fame, e a dor das mancaduras do corpo e as do espírito... E gozaría da brisa amable entre as árbores do sendeiro, das cores distantes do solpor, da conversa demorada a carón do lume, do ledo cantar das rapazas que volven do río, da serenidade intelectual de quen sabe que é o que busca, do acougo gratificador da solidariedade...
Até que, mesmo sabendo que na peregrinación o camiño é máis importante que a propia meta, un día camiñaría resolto, petando co bordón nas lastras da rúa do Franco antes de se extasiar diante do Pórtico da Gloria, para entrar, ao fin, na catedral. Recontar alí as moedas da pobre bulsa e facer escoar algunhas pola regaña dunha das caixas petitorias antes de cumprir tamén coa outra parte do prego. E despois, sabéndose cumprido nas súas obrigas, mesturarse co xentío e observar, preguntar, escoitar, fixarse nas persoas, nas de fóra e nas de dentro, e osmar así o que tamén hai de ambicións, rancores, envexas, desprezos, inimizades, xenreiras e vaidades que nunca alí imaxinara.
Botar unha ollada ao peto no que antes depositara os cartos e saír do templo.
Pasar outra vez o Pórtico da Gloria e marchar convencido de que agora si era quen de interpretar con claridade o sorriso pillabán co que nos contempla a todos o profeta Daniel desde a súa imaxe de pedra.
