EU MIREI OS mellores cerebros da miña xeración estompados contra o plinton», escribía O Leo no poema ‘Gym-sberg’, ou talvez debera dicir na pintada, para ser fiel ao subtítulo do libro no que aparece recollido, Hai cu. Pintadas no bater. A cousa do libro merece tamén unha explicación para quen non estea familiarizado coa figura de O Leo, escritor e líder do proxecto musical O Leo e Arremecaghoná! O autor de incisivos espectáculos punk mantivo durante tempo o enxeñosísimo blog Hai cu no que, alén de xogar cunha imaxinería escatolóxica, coa fraseoloxía popular -o que ten cu ten medo-, e coa coñecida estrofa xaponesa, presenta unha colección de pintadas-post nas paredes dun váter-páxina. Unha escolma destas composicións viu finalmente a luz baixo formato de libro cun título tan explicativo como irreverente na cuestión ortográfica, que reproduce ademais a indicación de que debe pronunciarse «con gheada uvular, seseo implosivo palatalizado e seseo implosivo predorsal» que figuraba no blog.
A poesía de O Leo, aceda e provocadora, enmárcase nas escrituras de corte cívico que foron collendo forza entrada a década dos noventa do pasado século e, dentro destas, nos discursos que beben da fonte da parodia, á beira de nomes como o mítico Colectivo Ronseltz, Manuel Outeiriño, a Corporación Semiótica Galega ou Samuel L. París. O poema-pintada ‘Gym-sberg’ reinterpreta, desde o ximnasio, os primeiros dunha das composicións máis populares do escritor estadounidense Allen Ginsberg, ‘Howl’, do ano 1956, traducido ao galego como ‘Ouveo’ polo tamén poeta Daniel Salgado: «Vin ás mellores mentes da miña xeración destruídas pola tolemia, famentas histéricas espidas». A icona da xeración beat, que explorara recantos da escritura iluminado pola droga, foi tamén un referente na loita pacífica contra o capitalismo, o militarismo e outros ismos aos que sinalaba como males da súa época.
A referencia ao ouveo de Ginsberg quítalle razón a quen quixer atribuírlle frivolidade á poesía de O Leo, que constitúe tamén, en grande medida, un berro e un testemuño dun tempo. Hai algúns días coñecemos un novo dato do que semella unha diáspora sen fin: o do aumento en algo máis dun 6 % da poboación residente no estranxeiro no último ano. A ninguén colle de sorpresa unha información que cuantifica unha realidade familiar. A preocupación medra entre a xente máis nova, formada e abandonada á súa sorte polos programas de investigación e inserción laboral, que ve no seu futuro unhas maletas feitas á forza, como feitas á forza foran as maletas dos avós. O poema de O Leo remítenos a algo máis que unha realidade traumática -a do plinton- que moitas persoas poderiamos compartir. Atópanse, igual que nos versos de Ginsberg, «os mellores cerebros dunha xeración» estompados contra unha realidade hostil.
