AGARDO que, coa distancia temporal que todo fenómeno esixe para poder observalo en perspectiva, as nosas escritoras e escritores volvan a súa mirada sobre os tempos políticos que estamos a vivir. A cousa pode dar lugar a infinidade de argumentos novelescos que atoparán doado acomodo no xénero negro, aínda que para iso haxa que forzar, como adoita acontecer co mellor da literatura, as súas liñas demarcatorias.
Na narrativa de post-crise -quen a acordase!- antóllaseme que haberá dous fíos importantes, a miúdo emtrecruzados. Un deles é o da corrupción inmobiliaria, a cuxas facianas se achegaron xa algúns autores e que terá que enriquecerse con derivas que mostrarán unha vez máis como a realidade e a ficción non son cousas tan diferentes, e como a segunda supera en moitas ocasións a primeira. A -chamémoslle para entendérmonos- novela inmobiliaria ofrecería interesantes lecturas da política da depresión -tamén para entendérmonos e non chorar- e mesmo podería actualizar un modelo literario que, talvez pola deriva do seu creador, envelleceu mal na nosa literatura como é o do alcalde don Celidonio. Unha tarefa pendente será perfilar esoutro modelo de político de luva e protector solar, igualmente prometedor en canto personaxe narrativo e igualmente rico en fías argumentais óptimas para o xénero. A outra liña que se terá que retomar na narrativa post-crise deu xa algúns dos mellores froitos na literatura e tamén no audiovisual galegos. Estou a pensar na ‘narrativa de narcos’, pola que transitaron con fortuna xa Carlos G. Reigosa, Ramón Caride ou Manuel Rivas, este último cun título tan suxestivo como ‘Todo é silencio’. Quen sabe se o relato do narcotráfico, que nalgún momento puido parecer esgotado, está aínda por ofrecer os seus episodios máis apasionantes na realidade e, para o caso que nos ocupa, na literatura.
Talvez quede aínda un ciclo importante dentro da narrativa post-crise, tan sórdido se cabe coma os anteriores, e que seguramente dará tamén algún froito de interese. O xénero ben podería entroncar coas raíces máis fondas da tradición, tanto do escarnio trobadoresco como da popular carnavalada, e traerá á memoria, sen dúbida, o esperpento valleinclanesco. O humor máis contemporáneo, aquel que afía as súas coitelas para sacarlle as tripas aos discursos, será unha peza fundamental naquilo que lle poderiamos chamar narrativa parlamentaria, e que nos achegaría a crónica dun tempo que quizais sexa máis doado asumir desde a cultura da risa. Esquezo talvez nestas notas apresuradas de crítica literaria futurista que, para falarmos da literatura de despois da crise, temos primeiro que saír dun camiño incerto, adverso tamén na literatura e, o que é máis importante, despiadado na vida.
