Na época do románico e do gótico, entre os séculos XI e XV naceron a maioría das catedrais. Hai máis noutros estilos arquitectónicos, mesmo a de Madrid, lamentable pastiche pseudorrománico, pseudogótico e pseudoclásico no século XX.
Agora, outros edificios carísimos, deses que multiplican por cinco o carísimo presuposto inicial e satisfacen egos de arquitectos e sonos faraónicos dalgúns gobernantes, nacen coa pretensión de durar cen anos. Sen tanta tecnoloxía, medios e farrapos de gaita as catedrais son auténticos milagres arquitectónicos e vademecums de artes varias. E levan sobrevivindo seis, sete, oito séculos, vertebrando e protagonizando as paisaxes urbanas.
A catedral, igrexa principal da cada diócese, é un templo, sitio onde habita o sagrado. Para os crentes é un lugar de rezos e de recollemento. Para outros son recintos para degustar sabores de pedras góticas e románicas, harmonías de órgano e luces que nacen no interior dos vidros dos ventanais. Para todos, unha catedral é un lugar privilexiado para escoitar a música do silencio.
Pero os templos van cambiando. Moitas catedrais son enfermos crónicos que reclaman coidados constantes. Custa tanto o mantemento que a igrexa moitas veces cae na tentación de cobrar ó pobo o que é propiedade da fe do pobo. Daquela, rabaños de turistas apodéranse do patrimonio común. As oracións caladas ou cantadas son substituídas polas risas e polos berros. O respecto dos ademáns, dos pasos e das roupas son agora ocupadas por charramangueiros maleducados que visitan monumentos coas mesmas présas coas que degluten comida lixo. O silencio e a penumbra das luces tamizadas polas vidreiras cámbiase polo balbordo de cristais rotos das gargalladas. Chispazos de cámaras de bobos tentan encarcerar o misterio da catedral en imaxes de 10,1 megapíxels.
Unha catedral non é un parque temático. Nunca debe perder a condición de lugar de culto. Xamais debe vender o silencio sagrado con entradas de cinco euros. As pregarias e o recollemento non deben ser substituídos polas cores efémeras e estridentes do turismo.
Na nosa catedral, mestura acertada de románico, gótico e neoclásico merece infinito respecto. Cornelius de Holanda e Francisco de Moure, o imaxineiro que labrou o cadeirado do coro, son artistas do pobo. Aquí aínda non cobramos por visitar a catedral. Noutros sitios xa cobran entrada. Vedada a maior parte para o pobo e acotado o resto para turistas de pago, alguén pode caer na tentación de conseguir máis recursos para o custoso mantemento, vendendo recordos, bisuterías e hamburguesas nos confesionarios.
Hai dous mil anos, un tal Xesús, que cría en Deus e que protagonizou a boa noticia que late nos evanxeos, expulsou a vergallazos ós que convertían o templo de Xerusalem, ós que tranformaron as catedrais e lugares de culto en covas de ladróns, os que cambiaban pregarias por moedas de ouro.
Un McDonald’s é un McDo-nald’s. E unha catedral sempre será unha catedral, aínda que o tal Xesús teña que pagar entrada.
