A historia da gastronomía foise escribindo a base de arrimar unha pota ao lume e botar as cousas que quedaba no radio de acción das mans. Durante anos fascinoume o debate sobre a orixe asturiana, leonesa e vasca do arroz con leite.
O leite ten unha presenza constante neses territorios. O arroz é posterior, aínda que hai unhas semanas houben de convencer á miña filla, tan soberanista alimentaria, de que non podíamos mercar arroz cultivado en Galicia.
A desputa sobre a invención acontece tamén con outros pratos. Sempre tiven claro que o marmitako foi un enxeño certificablemente bermeano, porque esa vila biscaíña era a natal do meu pai. Pero non tardei en aceptar a teoría dos mariñeiros prendendo o lume na mar de altura e botando man das patacas e os pementos que embarcaran para realzalos na pota co bonito que pescaran.
A última polémica,tan absurdamente divertida coma as anteriores, é a da procedencia da pataca fritida. Os litigantes son Francia e Bélxica. Ambas as dúas denominan á pataca, en francés, ‘mazá de terra’. A lenda belga está tamén protagonizada por pescadores. Un arrepiante inverno de xeadas impedíalles fornecerse de peixes do Meuse. Aceptaron fritir as patacas que medraban nas beiras.
Os franceses, pola súa banda, están certos de que sempre hai un vendedor de comida ás portas dun gran acontecemento deportivo. A Revolución non deixa de ser unha cousa bastante equiparable a un Celta-Deportivo, pola exquisitez coa que se respectan as normas os protagonistas no campo e a bravura coa que as rachan algúns vehementes nas gradas. Os galos afirman que en París había vendedores ambulantes baixo a Ponte Neuf que as vendían aos famentos que volvían de contemplar o corte dalgún pescozo.
Aceptando unha leve rendición, os tendeiros de rúa belgas din que as patacas fritidas serán francesas, pero ninguén as prepara coma eles, en dous tempos. Primeiro, friten as patatas en abundante aceite ben quente. Quítanas cando están cocidas, pero sen permitir que se lles forme codia nin collan cor. Quedan en barbeito durante vinte minutos. A seguir, volve quecerse o aceite para fritilas de novo en presadas e durante uns minutos.
Descoñezo o motivo da fachenda gala porque nas cociñas belgas e galas procédese igual, pero ben dá para animar a televisión nunha fría semana de xaneiro.
