Un feixe de comungantes
Semella que aínda foi onte cando celebrabamos a comunión do Joam. Aquel ano, quince de agosto, había seis rapaces/as na aldea para facer a comuñón. Nunca máis voltou a darse esa coincidencia. Lembroo como algo moi fermoso. Aquel altar adornado con flores brancas, rodeado de xuventude, todos da mesma idade, cos seus traxes a cal máis bonito. As familias e amizades desbordabamos a igrexa e ata Don José, o párroco, deulles a cada un algún diñeiro porque para él tamén foi unha ocasión especial. A procesión arredor da igrexa tiña un encanto e un significado diferente a outras veces. Ía un bonito día de verán e na aldea había festa.
Bea Vidal / Fonteo/O Pividal/Baleira
Cando cheguei ao «uso de la razón», aos sete anos, houben de confesar e comungar por primeira vez. A confesión, segundo me dixeran, consistía en que eu lle contara ao crego todos os pecados que cometera e eu non daba atopado pecado ningún, segundo os mandamientos do catecismo, e díxenlle catro parvadas de mentiras e desobediencias ou dalgunha pancada que dera a algún compañeiro.
Luis Tobío / Viveiro
As parroquias tiñan traxes para facer a comuñón, tanto de nenos como de nenas. Estes eran para os que non tiñan cartos. Quen tiña diñeiro para comprar o traxe desentoaba entre todos. Prestábase libro, rosario, e traxe. Despois, dábase algo como chocolate e na casa tamén se facía algunha cousa.
Antonio Eugenio Castro González / Lugo
O día da primeira comuñón, todos os anos polo precepto, xuntábanos o cura na igrexa. Confesabamos e comulgabamos e, como eramos moitos, entre pais e nenos, acababamos á unha da tarde. Como levabamos sen comer dende o día anterior, ao saír dábannos aos pequenos pan de millo e chocolate, todo o que quixeramos comer. Iso era do seu peto. Unha fogaza grande de pan de millo e chocolate do de facer. Quen máis apuraba, máis repetía.
Carmen García García / Lugo
Eu fixen a Primeira Comuñón na capela de Fingoi, que daquela dependía de San Pedro. Ata alí viñan as señoritas a darnos o catecismo. Deixábannos os vestidos de primeira comuñón. O meu era de mariñeiro raso. O malo era que comezabamos a mellorar algo de estatura e o que me prestaron a min quedábame curto o pantalón, así que tiven que facerme as fotos axeonllado nun reclinatorio, para que non se vise que me quedaba curto.
Paco Martín / Lugo
No meu caso, peor aínda porque chegamos ao bispado cos meus pais camiñando detrás da tartana. Puxéronnos nunha rea diante do bispo, o señor Rafael Balanzá y Navarro, e confirmounos. Entón chegaron meu pai e miña nai, alasando os pobres. Vai miña nai e di: «O neno xa está confirmado», porque resulta que antes ían os bispos polas parroquias e confirmaban. Aquel señor cura, que non sei quen era, montou un cirio: «¡Este sacramento imprime carácter! ¡Non se pode repetir!». A miña nai chorando. E eu alí, de primeira comuñón. Eu non sabía que facer. Estaba desesperada cando apareceu outro cura por alí, claramente máis intelixente que o outro e dixo: «Non se preocupe. Voulle preguntar ao señor bispo». Preguntoulle a Balanzá e obispo reacciona: «¡Qué parvada! Non pasa nada·. A miña nai parou de chorar. Ese era un dos inconvenientes de vivir fóra da muralla. Pois sí, estou reconfirmado. Recordo o episodio, non tanto pola reconfirmación -que da primeira non me lembraba-, como polas bágoas de miña nai.
Paco Martín / Lugo
A tartana da Granxa guiábaa Gabino, que era un señor moi pintoresco. O día que faciamos a primeira comuñón que agora non me lembro se era o día de Corpus, os nenos e nenas viñamos despois a Lugo ao pazo do bispo para nos confirmar. Como bo carreteiro que era, o señor Gabino tiña unha lingua bastante sucia. Comezaba a baixar santos e virxes, e nós, pobriños, ali recén feita a primeira comuñón, tiñamos un medo espantoso.
Paco Martín / Lugo
E eu asistía coas outras nenas á preparación da primeira comuñón, que faciamos na cataquese, na igrexa parroquial, co señor cura, a quen non lle gustaba nada que me presentase cos vestidiños que me facía a mamá, cun tecido de percal finiño, con manguiñas curtas, e que tiñan no rodeiro da saia uns remates de volantes que subían e baixaban ao correr e que ás veces seica ensinaba algo das braguiñas. O sacerdote advertiume o primeiro día que era mellor que miña nai me vestise con roupiña máis decente. Conteillo a miña nai, pero ela coidou que eran cousas miñas de nena, e non me fixo caso. Na Coruña todas as nenas da miña idade ían así. O párroco avisoume aquel día. Logo outro, pero ao chegar o terceiro día vestida do mesmo xeito, achegouse a min, e sen previo aviso, deume un couce no cuíño cos seus tremendos zapatóns, e botoume fóra da catequese e da igrexa dicíndome que non volvese máis por alí mentres non me vestisen dunha maneira axeitada.
Pura Vázquez / Quiroga
Poden «botarse os brindos» en calquera outra celebración (comuñóns, bautizos, matanzas, etc.), esta afirmación fai intuír a existencia de xéneros contaminados, ou polo menos dunha extensión do termo a cantos dialogados doutras temáticas, é decir, pola similitude entre as técnicas discursivas e os estilos, pode ás veces denominarse brindo a calquera canto de desafío ou mesmo a coplas das que é posible esperar unha resposta.
Antonio Río / Pedrafita
La pantalonera vivía con su madre muy vieja, una mujer que no parecía moverse de una visita para la otra, siempre callada y envuelta en un gran mantón de paño negro. El negocio lo tenía en una casa baja en la Ronda, apoyada sobre la muralla romana de las que después han tirado para dejar que esta se vea en todo su esplendor. Ella fue la encargada de hacerme el traje de primera comunión, un precioso traje de marinerito blanco con lazada azul marino y que fue preciso ir a probar muchas veces hasta dejarlo a gusto de mi madre. Quieto como un santo de escayola para que no me clavaran los alfileres, aguantaba la impaciencia como podía, porque cuando se terminara la prueba, sabía que me dejarían jugar con los carretes de hilos de colores.
Carlos Varela Prieto / Lugo
Yo hice la primera comunión en las Esclavas de Salamanca, que por ciento pasé un apuro horroroso. Era el mes de septiembre y claro los tiempos era difíciles porque mi madre acaba de quedar viuda y la época no era muy boyante. Dijo mi madre que comprarme ahora unos zapatitos blancos no merecía la pena. Así que los tiñeron. Aquel día llovió y no te puedes imaginar la primera comunión que pasé mirando para los zapatos, que se estaban poniendo de dos colores. Fue horroroso. Fue como una pedrada que me cayó para toda mi vida.
Concepción Teijeiro Revilla / Lugo
Primeira Comuñón
Antoloxía da Memoria de Lugo:El Progreso: luns, mércores e sábados.TeleLugo: martes, ás 22.00 horas. Reemisión diaria. Dirección: José de Cora. Imaxe: Memé Díaz. Ilustracións: Vinicius. Fotografía: Arquivo EP.
