Elena

''Soy chaparrita, como un perro sentado'' afirma Elena Poniatowska e a súa voz medra e faise poderosa para falar dos pendejos da fronteira mexicana, das maquiladoras vítimas do feminicidio de Juárez, dos ecos do terremoto, dos estudantes mortos na Praza de Tres Culturas.

Poniatowska é máis grande cós seus ollos azuis cristal que o debullan todo, máis grande ca todos os vivos e mortos que proxectan luces e sombras nas súas obras. Porque a escritora mexicana, a Alicia no país das testemuñas en palabras de Carlos Fuentes, é tan grande como a voz de todas as testemuñas que recolle nunha literatura que mestura xornalismo e ficción para construír a realidade.

Ese mosaico de voces -o pouso da ollada fértil e a man sincera da que falou Manuel Rivas- devólvenos o mundo que non renuncia a espreitar pola fiestra para ver a fame e a miseria que transitan polas rúas ateigadas da Humanidade.

Polas súas palabras, un brinde da man de Chavela Vargas, acabados de cumprir os noventa anos: ''Nada me han enseñado los años, siempre caigo en los mismos errores, otra vez a brindar con extraños y a llorar por los mismos dolores.

Tómate esta botella conmigo, en el último trago me dejas, esperamos que no haya testigos…''. Grazas a elas -corpos miúdos, voces xigantes- sempre haberá testemuñas.