''Darle de biqueira era golpear el balón con la puntera''

Unha alineación do Lemos
Unha alineación do Lemos

Podiamos acudir nas fines de semana a algún dos tres cines da cidade a ver as películas de estrea, e ocasionalmente, incluso, a algún espectáculo teatral, musical ou circense. Liamos moito (todo canto caía nas nosas maos) e aprendiamos máis das longas conversaciós cos nosos veciños e amigos, cara a cara, por suposto, sen a barreira deshumanizada das novas tecnoloxías. E todo iso sen esquecer a periódica visita sagrada cada 15 días ao estadio Luís Bodegas, onde o verdadeiramente importante non era o xogo en si, senón o resultado (favorable ás nosas cores, enténdese), e con absoluta independencia de se ese resultado fora obtido en boa lide ou non.

Carlos Martínez Buján Pérez / Monforte de Lemos

La familia le echó las culpas de mi mala vista a haber jugado al fútbol con gafas, pero yo jugué contra viento y marea. Fui de muchos equipos, del Estudiantil, Cultural, Ferroviaria, Sporting y Polvorín. Y a baloncesto también, aunque era bajo y no podía destacar, jugué en el Celeste y en el San Lorenzo de Kaloa. Recuerdo la delantera de la Ferroviaria: David, Ricardiño, Escuredo, Nito y Patacón. Nito me lo llamaban a mí, aunque no coincide para nada con mi nombre.

Alejandro Amieiro / Lugo

O que estaba totalmente desprestixiado era pegarlle ao balón de ‘biqueira’. Quen o facía poñía en evidencia a súa absoluta ausencia de técnica balompédica. Darlle de biqueira era golpear o balón coa punteira, co que se conseguía que o balón saíse con forza, pero sen ningún efecto para que este puidese enganar a un porteiro algo experimentado. Ao respecto desta palabra teño unha anécdota do adestrador Javier Clemente cando por finais dos anos oitenta preparaba os do Español de Barcelona e fixera unhas campañas de gran nivel, chegando a lograr un subcampionato da UEFA, deixando polo camiño a equipos como Borusia, Milan e Inter. Resulta que aproveitando o tirón dos pericos naqueles días, e suponse que facendo campaña para a alcaldía, varios políticos, entre eles Pascual Maragall, foran tirarlle uns penaltis a N’Kono para que lles fixesen fotos os dos periódicos e que os sacasen na televisión. Logo do acto propagandístico nos telexornais, a reporteira dunha canle preguntáballe a Clemente que tal o fixeran e que tal tiraba os penaltis Pascual Maragall, ao que o vasco respostou con xesto despectivo: «Bah, los tira de biqueira». Houbo quen se sorprendeu de oírlle o termo galego, pero a min pareceume do máis normal tendo en conta que Javier é de Barakaldo e aquilo está inzado de galegos emigrados.

Isidro Novo / Lugo

Al fútbol era malo, pero en bicicleta me defendía muy bien. Bajaba grandes cuestas sin tocar el manillar y hacía muchos kilómetros.

Jesús Latas López-Pardo / Lugo

Recordo aqueles balóns de fútbol que eran un pneumático no seu interior revestido dun forro de coiro con pezas hexagonais. Xogando no Campo da Feira cun deles, un balonazo deulle a un rapaz e saltoulle un ollo.

Eloy Rodríguez López / Portomarín

Outros recordos son os amigos da nenez que nos fixeron facer aquel equipo do Atlético Turía. Eramos os nenos do Boulloso, Mazo, Pico… que entón eramos 10 e dúas promesas. Grazas ao sorteo dun xogo de café que se amosou no noso escaparate puidemos mercar as camisetas verdiblancas que aparecen nunha foto que aínda gardo. Pantalóns, os que tiveras, e botas, as que tiveras tamén; desde zocos ou botas, a tenis e zapatos. Adestrabamos na estrada logo de comer. Fun a Lugo tarde e o primeiro día estaba só e encolleito no patio. Ao meu carón veu Antoñito de Panturreira que era o máis veterano e apenas o trataba. Díxome: «Tranquilo, Miguel, vén ao meu pé». Esas cousas non se esquecen.

Miguel Sampedro Gallo / A Pontenova

Cando, aos 14 anos, me expulsaron do Seminario por rezar moi apurado -cando os demais ían «en bendita ti eres», eu xa andaba «entre todas as mulleres», co pensamento, claro-, tiven a sorte de que me rompese unha perna xogando ao fútbol. Así que acamei tres meses. Deume tempo daquela de ler os sete leres -algo que estaba prohibido terminantemente no Seminario de Lugo- e facer moitas outras cousas, como presentarme a un concurso de narracións breves da Caixa Provincial de Lugo. Gañei o concurso e déronme 5.000 pesetas.

Afonso Eiré / Chantada

El preferido de todos los alumnos era el padre Santiago, alias El Peinachas. Muy pequeño, enormes gafas de culo de vaso y un mechón de pelo rebelde que le tapaba los ojos, usaba unos zapatones enormes para parecer más alto, nos daba clases de dibujo y de religión. Se dedicaba a dar de comer a las palomas y se ponía trocitos de pan en la boca para que estas lo cogiesen con el pico. Aprobar con él era muy fácil: con entregarle un puro o una botella de vino con el nombre del alumno ya se estaba aprobado. Obviamente cuanto más puros, mayor nota. Y otra cosa, como Santiago caía en periodo vacacional, él lo celebraba el día de Santiago el Menor, allá por el mes de mayo. Gran aficionado al fútbol no se perdía ni un partido del Lemos hasta que el rector tuvo que prohibirle la asistencia porque cuando el equipo de sus amores iba mal, se lanzaba al campo, paraguas en ristre y se liaba a a paraguazos con el árbitro o todo el que se le pusiese por delante, echando todas las pestes del mundo por su boca.

Carlos Varela Prieto / Monforte de Lemos

En aquellos años se había logrado que el Club Deportivo Lugo tuviese un peso específico en todos los ámbitos y provincias, dentro de la región y fuera de ella, porque nos habíamos propuesto, y así lo llevamos a efecto, cumplir a rajatabla toda clase de compromisos y ser una organización seria, solvente... pero no puede olvidarse que para conseguirlo no nos faltaron ayudas, hubo mucha generosidad, hubo mucho desprendimiento y por eso tuvimos la suerte de que a aquel esfuerzo y sacrificio nuestro, que era colectivo por parte de los directivos, se sumase la ayuda indispensable y siempre necesaria de una afición que es la lucense, afición minoritaria, cuantitativamente muy pequeña, pero una afición muy intensa, muy sentida y muy arraigada, aunque repito, escasa en número para poder afrontar grandes empresas.

Enrique Santín Díaz / Lugo

Recuerdo los partidos de fútbol que jugaba en la Plaza Mayor de Sarria, con otros chicos más o menos de mi edad. Yo nunca tuve mucha clase, pero la suplía con coraje. ¡Cómo sudaba!

Antonio A. Gómez Yebra / Sarria

Recuerdo a dos de los hermanos Barcia, Antonio y Andrés. A Antonio, el mayor, cuando más lo traté fue siendo ya un adulto, especialmente a partir del año 1978, tras mi regreso a España desde Suiza. Con él compartí determinados afanes y quehaceres sobre nuestra muy querida Burela, y siendo yo concejal y miembro de la Comisión de Compras en el Concello de Cervo, en el transcurso de la Primera Legislatura a las Municipales, le ayudé a medir los terrenos donde está ubicado el Hospital da Costa; y posteriormente, al ocuparme de la presidencia de la Asociación de Vecinos O’Vencello, colaboró conmigo en algunas cuestiones. Recuerdo que acudí como invitado, siendo él Presidente de la Sociedad Deportiva Burela, a presenciar un partido de futbol en el Campo de A Marosa.

Eduardo A. Domínguez Vilar / Burela

Antoloxía da Memoria de Lugo:El Progreso: luns, mércores e sábados.TeleLugo: martes, ás 22,00 horas. Reemisión diaria. Dirección: José de Cora. Imaxe: Memé Díaz. Ilustracións: Vinicius. Fotografía: Arquivo EP.

Comentarios