Un lucense en Ucrania: "A familia está máis preocupada ca min"

Jaime Fernández Jul, que trabaja en la embajada de España, dice que la normalidad se impone pese a que los ucranianos reúnen documentación y dinero ante una emergencia
Jaime Fernández Jul, ante la casa del expresidente Viktor Janukovich. EP
photo_camera Jaime Fernández Jul, ante la casa del expresidente Viktor Janukovich. EP

Desde su despacho en la Oficina Comercial de la embajada de España en Kiev, el lucense Jaime Fernández Jul observa que la normalidad se impone en la vida de los ucranianos pese a la tensión internacional por el acercamiento de las tropas rusas a las fronteras del país.

Jaime —que llegó a este país con una beca del Instituto de Comercio Exterior (Icex) en 2006 y que, tras un pequeño paréntesis en Lugo, regresó a Ucrania en 2013, justo antes de la invasión y adhesión rusa de la península de Crimea— asegura que "realmente, percibo máis preocupación en España da que hai aquí na rúa, onde se ve que a xente fai a súa vida coma sempre, con normalidade".

La explicación a esta normalidad es que, según observa Jaime, la amenaza rusa es constante desde hace años y la gente acaba por acostumbrarse a esta situación.

Os ucraínos están afeitos a vivir coa ameaza rusa. Aquí a xente sempre está preparada por se hai un enfrontamento

"Os ucraínos están afeitos a vivir coa ameaza rusa. De feito, hai unha zona do país que está en guerra cos rusos desde 2014, pero en Kiev e no resto de Ucraína non se percibe. Quizais noutros momentos houbo algo máis de tensión como cando Rusia invadiu Crimea. Sempre é un tira e un afrouxa. E, agora, poderiase dicir que non estamos nun dos momentos de menos tensión. Tamén hai que dicir que aquí a xente sempre está preparada por se hai algún tipo de enfrontamento", comenta este lucense.

PREPARACIÓN. Esta "preparación" para lo que pueda pasar estos días consiste, básicamente, en tener toda la documentación reunida y dinero suficiente para una salida rápida del país en caso de confrontación con los rusos.

"Trátase máis ben diso: de ter toda a documentación e diñeiro. Algúns deixan o país. Pero aquí, de momento, non se baleiraron os supermercados para acumular produtos na casa. Cando foron as mobilizacións do Euromaidán, en 2014, pola integración na Unión Europea, asentouse o costume de mercar azucre porque convertiuse nun ben que se podía intercambiar nalgunhas zonas do país por diñeiro. Agora, hai azucre nos supermercados e tampouco se esgotou o papel hixiénico, como pasou en España nos inicios da pandemia", explica el lucense.

Jaime Fernández aprendió ruso en Kiev —donde no le resultó difícil encontrar quién le diese clase— y solo habla este idioma, con el que se defiende en Ucrania. Aun así, afirma que nadie lo miró mal por dirigirse a los ucranianos en ruso, pese a las tensiones que hay con ese país.

"No oeste de Ucraína, hai máis antipatía hacia os rusos porque son máis próximos á Unión Europea. Noutras partes do país son máis prorrusos pero esta xente agora está máis desconcertada porque aquí considérase que Ucrania e Rusia sempre foron nacións irmás e non entenden por que Rusia ataca a Ucraína. E tamén hai os nacionalistas, que viron sempre os rusos como a orixe dos problemas de Ucraína", afirma este lucense.

"A miña familia marchou para España pola pandemia. Agora ven o que pasa na tele e parécelles máis grave do que é"

Jaime Fernández asegura que, de momento, no tiene miedo a lo que pueda suceder ante esta nueva amenaza rusa. "Estou ao que dispoña a embaixada española. Se decide evacuar, evacuamos. A min, esta situación non me xera ningunha tensión polo de agora porque a vida é normal en Kiev. A idea de bombardear a capital ou que se desate unha guerra na rúa creo que non se vai chegar a dar", señala.

Jaime Fernández Jul. EP

REGRESO. Este lucense vive, ahora mismo, solo en Kiev. Su familia regresó a España pero no por la situación política y la amenaza rusa, sino por el coronavirus. "A miña familia marchou para España pero xa cando empezou a pandemia, non foi pola situación do país en realidade. Agora eles ven as cousas que pasan por aquí pola televisión e todo lles parece máis grave do que é porque aquí, de momento, hai total normalidade pero, bueno, xa veremos o que pode pasar. Iso nunca se sabe", apunta Jaime

Su llegada, en 2006: "Era un país gris e había moita corrupción"
Cuando llegó Jaime Fernández a Ucrania en 2006 se encontró a un país aún muy sovietizado. "Era un país gris e había moita corrupción", dice. Allí estuvo hasta 2009 y regresó cuatro años después. El cambio fue total. "Atopei un país máis europeo e aperturista. Agora hai hipsters. Axuda tamén que hai máis relación con Europa, sobre todo Polonia, e que os ucraínos xa non necesitan visado para ir á UE", afirma.

800 EUROS. Ochocientos euros es el salario medio. En 2013, eran 300. Pese a la amenaza rusa, Ucrania es un país en crecimiento. "A industria tecnolóxica é moi forte, igual ca construción. Os soldos soben porque hai escasez de persoal. De feito, o 10% do PIB vén da emigración".

Comentarios