Los partidos en Lugo depositan el peso fundamental de sus listas en las mujeres

Las grandes formaciones no solo las presentan como cabezas de cartel, sino como sus principales fichajes y activos
Sanz, Rielo, Aira y Somoza. EP
photo_camera Sanz, Rielo, Aira y Somoza. EP

Las listas cremallera, al menos en Lugo, han dejado de ser aquel mero efecto estético en el que muchos partidos las convirtieron en los primeros años para pasar a ser un hecho en el que las mujeres han impuesto una realidad incuestionable: no solo son la mitad de la sociedad e iguales, sino que han decidido que ya es el momento de ocupar los puestos de responsabilidad política que se les deben. No hay marcha atrás.

Por primera vez, en las elecciones autonómicas del próximo 5 de abril los tres partidos con mejores perspectivas electorales presentan como cabezas de lista a mujeres: Elena Candia (PPdeG), Patricia Otero (PSdeG) y Olalla Rodil (BNG). Pero la influencia femenina sobre las listas electorales no se ciñe solo a eso, sino que se extiende por todas las candidaturas y por todos los puestos.

Por hablar solo de números, tanto el PP como el PSOE y Galicia en Común llevan ocho mujeres entre sus 14 candidatos, el máximo que permite la ley (que marca un 40% de mínimo y 60% de máximo para cualquiera de los sexos), mientras que el BNG presenta paridad absoluta: siete y siete.

Además, las principales formaciones también han elegido a mujeres como fichajes sorpresa para atraer votantes y han situado a militantes femeninas en puestos de salida como activos para fidelizar y movilizar votos.

Es el caso, por ejemplo, de Cristina Sanz, que ocupa el número tres del PP. Técnica del Igape, ni siquiera es militante del partido. Es una apuesta personal de Elena Candia y Alberto Núñez Feijóo que llega avalada por su trayectoria como economista. "Veo que las mujeres", asegura Cristina Sanz, "se están incorporando a las listas como algo natural, a mí no me gusta que me incorporen por ser mujer, sino por nuestra experiencia profesional y por lo que creen que podemos aportar a la sociedad".

En su opinión, "es verdad que cada vez hay más mujeres en las listas y en ámbitos en los que estábamos menos representadas", lo que le lleva a reconocer que "también digo que me ha gustado mucho la foto de Feijóo con las cuatro mujeres como cabezas de lista por las cuatro provincias".

También en el número 3, pero del PSdeG, figura Rosana Rielo, varias veces concejala de Lugo y a quien su partido ha usado para tapar todo tipo de huecos en los diferentes gobiernos de la ciudad, en un papel que no siempre se le ha reconocido dentro de sus filas. Ahora, sin embargo, mal se le tienen que dar las cosas para que no sea diputada gallega. "Está claro que se están empezando a mover las cosas", explica Rielo sobre el papel de la mujer en la política, "aunque queda mucho trabajo por hacer, tenemos que seguir en esa línea todos. La apuesta por una igualdad real se está viendo. No es una igualdad para quedar bien, sino real y efectiva, que es lo que necesitamos".

Abonada al tres precisamente por efecto de las listas cremallera, la enfermera y sindicalista Carmen Aira aspira al Parlamento por el BNG, un partido en el que "esa importancia á muller dáselle dende hai moitísimo tempo. Cuestión distinta é que a dispoñibilidade das mulleres, polas cargas familiares e por outras circunstancias, o permitise". En el tirón de Aira confían los nacionalistas para prolongar su romance con el votante lucense y multiplicar por tres sus representantes. Tirón de mujer, por supuesto: "Eu creo que estamos nun momento óptimo para romper barreras e modificar cousas, para que as mulleres ocupen como mínimo o 50% dos cargos, porque iso é o que somos, o 50% da sociedade. A muller está sendo visibilizada e recoñecida".

También sale a jugar el partido con no pocas expectativas Vanessa Somoza. Lo hace en este caso desde el número dos de la lista de Galicia en Común, que lidera Miguel Anxo Fernán Vello, consciente de que no hay marcha atrás en la presencia femenina en las listas: "E é o xusto e non hai outro camiño. As mulleres somos a metade da poboación e xa é hora de ter o lugar que nos corresponde. Somos moi capaces, estamos moi preparadas, que é o importante, e agora hai que facelo efectivo. Xa non hai escusas, agora hai que dar o paso e reclamar o papel que nos corresponde na sociedade".

Cristina Sanz, número 3 del PP
 "No soy del PP, pero me gustó este proyecto"

Cristina Sanz. EP¿Cómo ha sido su salto a la política?

Me lo ofrecieron, lo medité, me gustó este proyecto y me gusta cómo gestiona el presidente Feijóo, así que me dije: "Adelante". Aunque tengo un perfil muchísimo más técnico que político. Ni siquiera soy militante del PP, aunque ha coincidido que la mayor parte de mi trabajo en la Xunta ha sido con el PP en el Gobierno, colaborando con Raquel Arias, con Balseiro, con Elena Candia...

¿Es usted un fichaje personal del presidente de la Xunta?

Realmente no sé muy bien cómo fueron las cosas dentro. A mí me lo propuso Elena Candia y luego me llamó el presidente. No sé quién fue primero.

¿Sigue manteniendo relación estrecha con Lugo?

Vivo en Lugo, aunque trabajo en Santiago. Relación absoluta.

¿Con qué perspectivas parten en Lugo?

Pues esperamos al menos conservar los ocho y, si se puede, arañar algún otro.

¿Cuáles cree que serán las claves sobre las que gire la campaña en Lugo?

Hay temas muy importantes, como Alcoa o como el sector ganadero y los fondos de la UE que tanto afectan a nuestra economía de base. También el auditorio de Lugo, explicar todo lo que se ha hecho. Por ejemplo, el tema de Rozas.

Es un asunto que supongo que usted conoce bien, por su trabajo en el Igape.

Sí, es un proyecto de referencia que se está consolidando. Pero yo pienso que a lo mejor el ciudadano no conoce exactamente lo que se está haciendo porque nosotros no lo hemos sabido vender, aunque aún estamos a tiempo. Hay mucho futuro.

Rosana Rielo, número 3 del PSOE
 "Si la gente acude a votar, habrá cambio"

OLYMPUS DIGITAL CAMERA         Por primera vez ocupa un puesto de salida en las listas. ¿Cómo afronta el reto?

Con mucha ilusión y muchas ganas. Estamos además en un momento histórico en el que puede haber un cambio y para mí es doblemente especial participar en este proyecto.

¿Percibe usted el puesto de salida que ocupa como una recompensa, un reconocimiento tras haber estado siempre a disposición de su partido para tapar huecos en los que no ha tenido la gratificación merecida?

Nunca he tenido esa sensación, no buscaba ningún agradecimiento, el agradecimiento es mío por haber podido formar parte de los gobiernos municipales. Pero claro que noto el cariño de mis compañeros y eso siempre se agradece y reconforta mucho, pero tampoco en el caso contrario me sentaría mal.

Forma parte de una generación de mujeres que parece destinada a ocupar por fin el espacio que merecen en política.

Está claro que se están empezando a mover las cosas. En nuestro partido, desde hace tiempo la apuesta por una igualdad real se está viendo. Pero queda mucho trabajo por hacer.

¿Cualés serán los temas que dominen la campaña en Lugo?

En cuanto al resultado, será uno u otro dependiendo de la participación; si la gente acude a votar, habrá cambio. En cuanto a los temas, será seguir la senda de estos últimos años: está claro que la Xunta tiene una deuda histórica con nuestra provincia que creo que ya es hora de saldar; la importancia de los servicios públicos se está viendo, con la gente muy preocupada y con razón; y la demografía. 

Carmen Aira, número 3 del BNG
 "É importante que unha muller ocupe a Xunta"

Carmen Aira. EPÉ vostede moi activa no mundo do sindicalismo, pero é a primeira vez que dá o salto ao mundo da política. Por que agora?

É a primeira vez, e tan arriba. Débese á petición do meu partido e a abrir as expectativas e a pelexar por algo que é moi crónico na Galiza, que é o PP. Para min é un reto persoal que poño a disposición dunha causa maior, que é un cambio de goberno na Xunta que pode encabezar o BNG, porque o partido está sobradamente preparado.

Ata o de agora non llo pediu o partido ou ata o de agora non se decidiu a aceptalo?

Para todo ten que haber unha primeira vez. Por circunstancias persoais, non tiña unha dispoñibilidade que agora si teño.

As enquisas dan ao BNG moi bos resultados, que no caso de Lugo serían prolongar os xa conseguidos nas eleccións locais.

Si, hai ilusión e estase gobernando no Concello cun traballo que a poboación ve e percibe como positivo. Eso fai que haxa unha ilusión. E creo que permanecer no poder tantísimo como estivo a dereita na Galiza non é sano. Non descarto ser deputada, vou traballar como se fora posible porque é importante que o BNG aproveite esta onda de apoios que ten e porque é importante que a Xunta a ocupe unha muller.

É sindicalista de CIG e enfermeira. O tema sanitario será clave na campaña?

É moi importante porque estamos con moitísimas eivas relacionadas coa sanidade, moitísimos recortes no sistema sanitario público. Hai un descontento xeralizado por parte do persoal fundamentado en cousas obxectivas e debería haber un descontento xeralizado por parte de poboación, que ten unha serie de dereitos que deberían garantírselle e non sempre é así.

Vanessa Somoza, número 2 de GeC
 "Demos mostras da nosa forma de gobernar"

Vanessa SomozaÉ vostede moi nova, pero xa unha veterana nas listas. A diferenza é que neste caso ten vostede posibilidades reais de saír elixida.

A ver, nunca se sabe. Nós partimos con toda a forza e a ilusión. Racionalmente, si debería haber posibilidades, e máis cando no Goberno central xa demos mostras de cal é a nosa forma de traballar e de facer as cousas, que é a favor dos traballadores.

Cre neste sentido que o que faga a partir de agora o Goberno central será decisivo na campaña galega?

Non sei se decisivo, pero as transferencias, por exemplo a AP-9, e as reformas en xeral inflúen nos traballadores de Galicia, xusto nesta época na que é máis que necesario reverter os recortes de Núñez Feijóo. Xa vemos o que está a pasar en sanidade ou en educación.

Cal será a súa aposta a nivel lucense?

As ideas son as centrais que xa levabamos: hai que rescatar Alcoa, hai que crear os xulgados do Social e o de violencia de xénero, acabar as autovías e as estradas... Todo iso é primordial. Un exemplo é o problema que hai en Sarria co colexio Frei Luís de Granada, que son competencias da Xunta e están os pequenos nun edificio que se cae por mor de moitos anos de ter abandonado o edificio sen facer investimentos. Ese pode ser un exemplo pequeniño de todo o que hai que facer en Lugo.

Cre que será fácil coordinarse co resto da súa candidatura, compartida con outros tres partidos?

Penso que non ten que haber problemas, xa estamos afeitos a traballar en equipo e coas confluencias. E xa nos coñecemos a maioría de nós; agora poñerémonos a traballar máis de ti a ti.

Comentarios