Como é o seu día a día?
Non podo estar preto dun ordenador, televisor, campá extractora... Na miña casa a wifi é por cable. Detecto as ondas a kilómetros, mesmo dos parques eólicos. Eu permanezo postrada na cama entre 18 e 22 horas diarias. Non dou camiñado máis de 200 metros. A miña filla, que ten 17 anos, e o meu marido non poden utilizar desodorante, colonia, xel, champú… porque me afectan. Teñen que usar un xabón ecolóxico feito especificamente para min. Teñen que limpar a casa con bicarbonato e vinagre. Na miña casa non se usan deterxentes, nin suavizantes. A miña comida non pode ter conservantes, nin colorantes. É como volver a vivir no século XIX. E ademais teño moita moita dor. Eu cando me poñía unhas chanclas de praia en media hora estaba desmaiada, ata que souben que era pola goma. Levo varias roturas de ósos (pé, perna, ombreiro…), que eran causadas por levar tecidos derivados do petróleo.
Cal é a principal orixe das súas doenzas?
O maior desencadenante é a contaminación ambiental, a través da nosa roupa, como o poliéster; a auga, que trae todo tipo de substancias; as comidas, con glutamatos; o aire que respiramos; as ondas magnéticas… A contaminación está detrás de todo, no meu caso as cinco enfermidades que padezo son ambientais.
O cambio climático agrava as súas patoloxías?
Si. Non podemos vivir nunha cidade. Eu tiven que deixar a miña casa na cidade e irme a vivir a unha aldea, como os pacientes que temos asociados por toda España. Temos que deixar a cidade porque é onde máis se concentran os gases do cambio climático, polos coches, as fábricas, as calefaccións… Pero no campo tamén malamente porque fumigan, fertilizan...
Que incidencia teñen?
Case unha de cada catro mortes que se producen a nivel mundial, o 23%, é por enfermidades ambientais, segundo a Organización Mundial da Saúde (OMS). As nosas enfermidades supoñen ir en contra das grandes multinacionais tecnolóxicas, farmacéuticas, químicas…, que contaminan. Está en entredito o modelo de producción da economía occidental. Algunhas delas, como a SQM ou a EHS nin siquera teñen o código CIE que a OMS lles da ás distintas enfermidades. Ademais non se forma aos médicos. Si hai algúns grupos universitarios en España e noutros países desenvolvidos que por libre están facendo estudos. É David contra Goliath.
Como lles está a afectar a pandemia de covid-19?
Ao principio da pandemia prohibiron as nosas máscaras de válvulas e tivemos que acudir ao Defensor do Pobo para que as volveran autorizar porque eran por necesidade vital. Se xa estabamos recluidos nas nosas casas, porque non podemos entrar en espazos nos que haxa xente que se perfume ou onde se usen ambientadores, agora máis polos xeles hidroalcólicos e polos produtos tan drásticos usados para desinfectar. Nós para desinfectarnos só podemos utilizar a auga osixenada. Hai algún caso en Galicia de pacientes que levan sen saír da casa desde que comezou a pandemia, hai máis de 18 meses.
Que pretenden con esta primeira mobilización?
Somos tan invisibles, como vivimos recluidas, apartadas, que non existimos para a sociedade. Pero o peor de todo é que tampouco para a lei. O artigo 43 da Constitución, o dereito a saúde, non existe para nós. Non existen unidades específicas, hai médicos que non saben da existencia das nosas enfermidades… Oito de cada nove enfermos son mulleres, se foran homes non estaríamos nesta situación. Non existen baremos para cualificar a discapacidade e a incapacidade das nosas enfermidades, por iso temos moitísimos problemas para conseguir unha baixa laboral. A nivel nacional o 46% dos pacientes conseguen unha incapacidade permanente na vía administrativa, en Galicia o 0%. Sempre temos que recurrir a vía xudicial e ir contra a Seguridade Social. Isto leva a que se multiplique por seis o número de suicidios con respecto a outras enfermidades, como o cancro. Somos un colectivo invisible e abandonado. Esa é a razón de ser da asociación, a visibilización e a loita por uns dereitos cando estamos incapacitadas funcionalmente para desenvolver unha vida laboral.
