Jorge Mira respondeu ás preguntas de Mónica Martínez e José Luis Gómez no programa Sin rodeos, de Localia TV na Coruña.
Pregunta: Experto en fórmulas e números, é tamén un convencido divulgador científico. ¿Ten a ciencia resposta para todo?
Resposta: Para case todo, polo menos para todo o que está ao noso arredor, o que nos afecta máis directamente, agás para esas preguntas fundamentais que ten todo ser humano. Todo ser humano se pregunta de onde vén, pero de onde vén no sentido amplo da palabra, a orixe última de todo… Eu aí penso que a ciencia non ten resposta.
P: O seu afán pola divulgación levouno a escribir o libro A ciencia no punto de mira, no que deixa ver que non é aburrida.
R: Porque sempre busquei un punto pillo das cousas, porque esa pillería é a que máis chama a atención. Especialiceime na anécdota, na anécdota chistosa, na anécdota curiosa e con esa anécdota un aproveita para meterlle á xente o coñecemento.
P: Nese libro descobre que o bilingüismo protexe a saúde, aínda que moitos non o crean.
R: Pois deberían crelo, porque basicamente o cerebro funciona como un músculo, e o músculo precisa dun exercicio. Canto máis variado sexa ese exercicio, mellor vai ir o músculo. E ao cerebro pásalle igual. Cantas máis linguas teña que incorporar e manexar as capacidades dese cerebro van mellorar. Fixemos un experimento e constatouse que a idade de entrada no alzhéimer de persoas bilingües era así como catro anos máis tardía que nas persoas monolingües.
P: Seguindo coa lingua... Tamén concluíron, con números, que o galego sobrevivirá ao castelán.
R: É algo que parece sorprendente, ¿non? Que uns físicos cunhas certas ecuacións poidan describir a dinámica social dun país, pero é así. Cunhas ecuacións puidemos reproducir como era a evolución ao longo do tempo de dúas linguas e o paradigma que había ata aquel momento era que dúas linguas non podían coexistir no mesmo espazo, é dicir, eran como dúas especies, predador e presa, e se acabarían comendo unha á outra. Pero nós demostramos que se se dan certas condicións é posible a coexistencia estable. É posible realmente. Galicia é un bo exemplo de que pode existir.
P: ¿Como está o panorama científico en Galicia e España?
R: Pois está mal, isto é unha obviedade, pero hai que velo nun contexto. España e Galicia empezaron a engalar hai uns 30 anos. En dúas décadas fíxose un adianto espectacular. O problema que hai agora non é de medios, como se cre. É máis de persoal.
P: A través do programa ConCiencia, a USC trouxo a Galicia varios Nobel. ¿Que destacaría deles? ¿Cal o sorprendeu máis?
R: Son xente coma nós. Non teñen ningún tipo de divismo; son persoas cos seus defectos, coas súas manías, persoas próximas. Cando les libros de texto mitificas, pero cando lle ves o óso, o suor, o alento e ves como come os calamares, dis: ''¡Carallo, este é coma min!''.
P: Sempre que pode lévaos á Costa da Morte. ¿Por que?
R: Basicamente porque eu son de alí. Os científicos, cando invitamos alguén do estranxeiro, o que facemos é levalo algún día á nosa casa, hai ese acordo tácito. Vou a Fisterra porque me parece o sitio máis significativo de Galicia despois de Santiago. E quedan encantados da paisaxe natural que hai.
