El alcalde becerrense, Manuel Martínez, y el nacionalista Antón Bao, exvicepresidente de la Diputación y exteniente de alcalde de Lugo por el BNG, eran concejales en la oposición en Becerreá en 1999 cuando fueron detenidos por paralizar las obras de la A-6 en el tramo O Cereixal-Agüeira. Ambos protestaban, junto al vecindario, contra un cambio de trazado "con graves consecuencias medioambietais e tramitado irregularmente", señala Martínez. El regidor atribuye ese cambio a "intereses económicos, xa que a constructora pasou de ter un contrato de 8.000 millóns de pesetas a dispoñer do dobre". Bao subraya que también pesaron "as cuestións electorais para acurtar os prazos de trazado da obra".
Aquel verano, hace ya 23 años, las movilizaciones de vecinos y ecologistas de Adega eran constantes. "Decidiron traer o trazado da autovía hacia Ouselle, que foi atravesada polo autestrada, e destrozaron unha zona dun valor paisaxístico e patrimonial importante", comenta Bao. "A xente non entendía como buscaron o trazado de maior impacto, en vez de facer un túnel de apenas un quilómetro desde Torallo ata a área recreativa", añade Martínez. El actual regidor recalca que se trató de una actuación de dudosa legalidad, "xa que foi a propia empresa a que comprou os terreos, algo que non se pode face coa lei na man. O interese económico era evidente. O secretario xeral do ministerio e o director xeral foron cesados pola polémica que trouxo a decisión".
Al volver la vista atrás, ambos políticos consideran que el tiempo les dio la razón. "Se circulas por Baralla, Becerreá e As Nogais ves que o firme está moi estragado, con fochancas, sobre todo na subida ao Cereixal", apunta Antón Bao, a quien no le extraña que "as présas por rematar a obra non sexan tamén a razón dos derrubes en Vega de Valcarce".
Martínez recalca que o cambio "foi prexudicial a todos os niveis. Ademais do impacto ambiental, o novo trazado prexudicaba á propia vila, que quedou apartada dos posibles visitantes que chegasen desde As Nogais e dos que van hacia Os Ancares".
MOVILIZACIÓN. Hubo manifestaciones, huelgas con cierres de negocios y el vecindario terminó poniéndose delante de las máquinas para protestar "ante unha decisión politica, non técnica, que indignou á sociedade", manifiesta Antón Bao. Martínez recuerda que fue una de las movilizaciones "máis importantes da historia de Becerreá, xunto coa que se fixo para conseguir o instituto. Aquí había unha maioría social indignada co cambio, salvo os propietarios que venderon os terreos a bo prezo".
Para Bao fue un "bautismo de lume". Llevaba dos meses como concejal "e vivín un periodo de moito movemento, con reunións constantes e plenos coa sala chea de veciños. Atoparme cun asunto deste calibre serviume para aprender rápido". El ahora alcalde lamenta que la protesta no sirviese en su día para "botar ao PP da alcaldía". En esos años gobernaba el popular Antonio Fernández Pombo.
Después de varios días de protestas, el entonces delegado del Gobierno en Galicia, Juan Manuel Diz Guedes, ordenó un 10 de agosto la detención de los manifestantes. Entre ellos estaban Manuel Martínez y Antón Bao, que fueron llevados al cuartel y acusados de coacción y amenazas a la constructora. Los agentes les tomaron declaración y les hicieron una ficha.
La detención no tuvo consecuencias, ya que la jueza archivó la denuncia, al igual que hizo con la demanda presentada por ellos, pero las consecuencias del cambio de trazado persisten.
En Madrid
Una comisión se desplazó a Madrid para reunirse con responsables del Ministerio de Fomento, "algo que non sería posible se non fose polo eco da protesta", dice el alcalde.