Aprender de las cenizas

La geofísica ribadense Helena Seivane está a punto de acabar su tesis pero, mientras, repasa su experiencia en el volcán de La Palma
Helena Seivane, durante su trabajo, con el volcán al fondo. H.S.
photo_camera Helena Seivane, durante su trabajo, con el volcán al fondo. H.S.

Helena Seivane se afana ahora en acabar su tesis doctoral. Ya recibió alguna oferta de trabajo y le corre cierta prisa, porque sabe que en cuanto acabe y opte por alguna de esas ofertas u otras que estén por venir, su situación cambiará sensiblemente porque las condiciones económicas se modificarán de forma notable. Es algo importante. Pero el dinero no lo es todo.

Esta geofísica ribadense fue una de las contadísimas afortunadas que desde su trabajo actual en la Universidad de Granada pudo desplazarse para estudiar la erupción de Cumbre Vieja, aunque técnicamente ese nombre inicial quedó sepultado por su propia extensión y pasó a denominarse el volcán de La Palma, dadas las bocas que se fueron abriendo con el paso del tiempo y que se alejaron de esa denominación toponímica inicial.

Conclusión | Cree que los políticos deben ir a las zonas catastróficas

Desde que estuvo allí, ella y el equipo que acudió a la isla canaria pudieron recoger los frutos de su trabajo, ya que instalaron una serie de sensores y equipos que les ofrecen unos datos valiosísimos: "Estivemos recibindo información coas estacións que puxemos, conectadas a través de wifi que deron tamén algún problema, sobre todo unha que estaba nun lugar máis alonxado. Foi algo moi relevante, sobre todo porque polo me dixeron os meus profesores: houbo xente que adicou a súa vida a estudar a vulcanoloxía das illas Canarias, xubiláronse, e pasou isto, algo que eu puiden estudar tan nova", explica Seivane.

A la hora de referirse a la erupción propiamente dicha, aunque deja claro que ella no es vulcanóloga, explica que fue singular en algunos sentidos como que "houbo polo menos un par de días nos que o volcán digamos que avisou, que iso por exemplo cun terremoto orixinado nunha falla non acontece. O que tamén pasou foi que algúns expertos agardaban que durase menos. Estivo dando sinais de que ía parar, pero continou, sobre todo cando se empezou a depositar aquel xofre de cor amarela. Non obstante, aguantou dous meses máis. Moitos pensaban que non ía durar tanto".

Aplicaciones | Los datos recogidos casi sirven solo para Canarias

Claro que eso son cuestiones importantes. Pero que no dejan de ser impresiones a nivel científico. Ella sacó alguna lección a nivel personal que tal vez sea mucho más importante y que confía en que acabase por llegar no solo a ella, sino a más gente. Lo explica diciendo que "o máis importante de todo esto, a nivel persoal, foi que entendín porque é necesario que os políticos se despracen a sitios catastróficos. Porque unha cousa é velo na tele e outra estar alí. Adquire outra dimensión ver esa destrución. Na tele intúelo, pero velo en persoa impresiona moitísimo e se eu fose unha política iría alí para velo en directo. Desde logo, se estivera nas miñas mans axudalos economicamente, faríao e iría alí porque podes ver a présa que hai por esa axuda".

ESTUDIO DE DATOS. Pero ahora toca seguir adelante y, de momento, ya están trabajando con lo que tienen. Dice que sus compañeros "están clasificando os sinais adquiridos tanto polos equipos que puxemos na erupción como os de dous meses antes. Sei de compañeiros que traballaron coas semanas previas á erupción e están atopando sinais que non son puramente sísmicas, senón movementos da cámara naumática dos fluidos, que non xeran alarmas sísmicas pero si que son un sinal de que o volcán se está activando. Iso é moi importante. Agora tratarase de comparar iso coa erupción no tempo do volcán. Tamén será importante ver as derrubas no cono e comparalas cos sinais que se recibiron".

Futuro | Ya recibió ofertas de trabajo, que analizará tras su tesis

Pero Helena Seivane avisa de que en realidad no descubrieron una especie de vacuna contra las erupciones volcánicas, porque dice que estos conocimientos se podrán aplicar "sobre todo no entorno das Canarias" ya que "o estudo que saia dese volcán será máis complicado aplicalo, por exemplo, en Xapón, porque non se comportan igual xa que a estrutura profunda da Terra é totalmente distinta". De modo que por el momento habrá que guardar el champán. Por lo menos fuera de Canarias, porque allí sí tendrán una herramienta importantísima de cara al futuro.

Pero la vida sigue: "Eu xa non estou con isto das Canarias, a menos que o meu xefe consiga sacar adiante un proxecto de investigación do volcán. Eu sigo co meu sobre os volcáns da Antártida e espero presentar nuns meses os resultados porque estou a piques de rematar a tese. Agora mesmo é ó que adico a maior parte do tempo, a rematar a tese. Teño ofertas para traballar xa como doutora así que é o que me corre máis présa". Esto podría llevarla, o no, a la Antártida: "Veremos, porque agora irá para alí o Instituto Xeográfico Nacional no canto de nós. Xa dependerá de que se consigan proxectos concretos. Ogallá!".

Comentarios