Vaia por diante o convencemento de que para ver mundo, primeiro hai que explorar o que está a carón da porta. Niso, os chairegos son afortunados, aínda que moitos non o saiban. No corazón da comarca, regado polas augas do Magdalena ao seu paso por Vilalba, agóchase un recanto verde polo que o tempo parece que non pasa.
Pero o tic tac da agulla dos minutos que se converten en anos non descansa e iso percíbese no avance imparable do musgo, que busca facer súa cada peza, cada recuncho do Paseo dos Soños.
Só o manteñen a raia os pasos apurados con ritmo regular dun corredor, que constrúe o seu propio circuíto nos seis quilómetros que separan o Muíño do Rañego dos Freires. Un remanso de paz. Será que de tan habitual que se lle fai pasar por aí, xa non lle chaman a atención os verdadeiros residentes da ruta: a maxia, a pedra e o recordo que fan vida nos primeiros 1.300 metros de camiño.
O avance imparable do musgo só o manteñen a raia os pasos apurados con ritmo regular dun corredor
A primeira das 13 obras que fican impertérritas na beira do río parece feita co propósito de pasar desapercibida. Nada máis lonxe da realidade.
É o Hectómetro Literario inaugural, cen metros de protagonismo para Paco Martín e a homenaxe que o pobo de Vilalba quixo renderlle por cumprirense naquel entón, un 6 de outubro de 2006, dúas décadas dende que lle outorgaran o Premio Nacional de Literatura infantil e xuvenil ao creador ‘Das cousas de Ramón Lamote’.
E despois del, cada ano, foron chegando un detrás do outro. Manuel María e a súa gaiola, un lote de libros de Agustín Fernández Paz, a árbore de Xabier P. Docampo, sempre dispoñible para pendurar dela os desexos que cada un fabrica.
Séguenos de preto o libro de libros de Dario Xohán Cabana e a maxia que empapaba a vida de Xosé Manuel Carballo.
A sintonía coa natureza de Margarita Ledo e a unión perpetua de Villar Janeiro e Rábade Paredes son un canto á terra. Do outro lado do río, paxaros, bolboretas e grilos bailan e cantan ao son do piano de Prisciliano e das voces imperecedoiras de Mini e de Mero.
Unha ventá que abre Xulio Xiz para ficar embobada na paisaxe que regala a Terra Chá e, dende o sábado 9 de febreiro, un acubillo onde recibir unha aperta de Alfonso Blanco cando se precise.
Onde máis se vai atopar un lugar así? Capaz de engaiolar, igual que facían as letras do poeta da Terra Chá. E capaz de obrigar a esquecer o que o rodea.
A poucos lles importará a presenza do antigo matadoiro de Vilalba, máis lúgubre por atrás ca por diante, aínda por riba. Ben podería ser causa e consecuencia dun conto de medo. Ou que unha árbore á que xa lle chegou a súa hora estea enriba do río, porque, en fin, iso dálle un toque de natureza salvaxe. Pouco importa cando se descobre o Paseo por primeira vez e un se percata da cantidade de ilustres que hai coas raíces ben afondadas en Vilalba. Outros non. Outros simplemente ben merecían cen metros para si.
A poucos lles importará a presenza do antigo matadoiro de Vilalba, máis lúgubre por atrás ca por diante, aínda por riba
E para os que xa foron e volven, coa esperanza de que a maxia de Carballo faga das súas ou que as mans de Ramón Chao volvan entoar O Lago de Como nun piano de pedra que só soa se se toca con sentimento, para eses: que nunca perdan a ilusión.
E é que o Paseo dos Soños non ten ese nome por casualidade. Quen llo puxo ben seguro que imaxinou que a xente, tamén os vilalbeses, irían alí a dar renda solta á súa imaxinación, a crer en fadas verdes, como creu Agustín, e a darse conta de que o único que queda é o amor.
Pode ser que alguén vaia pensando en coller lebres ás carreiras, coma Carballo. Ou, quen sabe, incluso haberá quen se sente a un piano de pedra para ser por un día Beethoven ou Chopin. Pero iso nin os irmáns Chao, que só foron galegos. Seguro que a moita honra.
O día, un tras o outro, chega á súa fin e, mentres, os asiduos do paseo a secas —porque a maioría non vai alí a soñar— apuran os pasos para chegar ás súas casas antes de que o sol se deixe ver por última vez.
Alí quedan os que habitan no corazón do Paseo, este si, dos Soños. Os que son a esencia e a razón de ser do mesmo. Alí quedan agardando a que alguén que non estea tan acostumado a visitalos free en seco, abraiado por ver algo que non agardaba.
Seguro que para ese sorprendido cen metros non van chegar a nada e homenaxeará co seu recordo —non medible nin en tempo nin en distancia— aos mestres da cultura chairega, universal. Os que non saiban do que se falou aquí, que paseen e que vexan. Que se deixen levar, como dixo Mini, "polo soño dos soños feito paseo".
